Технология получения ионообменных сорбентов для очистки сточных вод
Ushbu dissertatsiya ishi ko'rsatilgan texnologik jarayonlarni, ya'ni Suxandaryo viloyati Shorginsk konining ko'miridan va neft bitumidan sulfokationit olishning yangi texnologiyalarini ishlab chiqishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ushbu xomashyolardan foydalanish usullari, olingan mahsulotlarning kimyoviy, fizik va ekspluatatsion xususiyatlari batafsil o'rganilgan. Sanoatda qo'llaniladigan sulfokationitlar bilan taqqoslaganda ushbu yangi mahsulotlar sifati bo'yicha ulardan qolishmasligi aniqlangan. Shu bilan birga, olingan sulfokationitlar suvni qattiqligini kamaytirish uchun ishlatilishi mumkinligi ta'kidlangan. Tadqiqotning asosiy maqsadi respublika uchun dolzarb bo'lgan muammolarni hal qilish, ya'ni chetdan import qilinadigan ionitlar o'rniga mahalliy xomashyolardan sifatli mahsulotlar olish va bu orqali iqtisodiy samaradorlikni oshirishdir.
Asosiy mavzular
- Sulfokationitlar ishlab chiqarish texnologiyasi: Ushbu bo'limda Shorginsk konining ko'miridan va neft bitumidan sulfokationit olish jarayonining har bir bosqichi, shu jumladan, xomashyoni tayyorlash, sulfokislotalash, mahsulotni ajratib olish, yuvish va quritish kabi texnologik operatsiyalar batafsil bayon etilgan. Texnologik sxemalar, uskunalar va ularning ishlash rejimlariga oid ma'lumotlar berilgan.
- Olingan sulfokationitlarning fizik-kimyoviy va ekspluatatsion xususiyatlari: Tadqiqotda olingan KU-KS va KU-KSN sulfokationitlarning namlik miqdori, granulaning o'lchami, zichligi, statik va dinamik almashinuv sig'imi kabi muhim xususiyatlari o'rganilgan. Olingan natijalar sanoatda ishlab chiqarilayotgan boshqa sulfokationitlarning xususiyatlari bilan qiyoslangan va ularning samaradorligi baholangan.
- Sulfokationitlarning kimyoviy aktivligini aniqlash usullari: Bu mavzuda sulfokationitlarning tarkibidagi sulfoguruhlarni aniqlash va ularning kimyoviy aktivligini baholash uchun qo'llaniladigan usullar, jumladan, ishqoriy eritmalarda eritish, temir (III) xloridi bilan reaksiyalar va pirogidroliz usullari haqida ma'lumot berilgan.