Үштерпенли гликозидлерди спектроскопия усыллары менен үйрениў

Ushbu dissertatsiya ishi O'zbekiston hududida, xususan Qoraqalpog'iston Respublikasida o'sadigan Astragalus transcaspicus o'simligining uchterpenli glikozidlarini ajratib olish va ularning kimyoviy tuzilishini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda o'simlikdan uchta asosiy uchterpenli glikozid – tsikloiversiozid E, tsikloiversiozid F va astragalozid VII ajratib olindi va ularning tuzilishi zamonaviy spektroskopiya usullari (NMR, Mass-spektrometriya, IR) yordamida aniqlandi. Tadqiqot natijalari Astragalus o'simliklarining biologik faol moddalarga boyligini va ularning farmakologik ahamiyatini tasdiqlaydi.

Asosiy mavzular

Uchterpenli glikozidlar haqida umumiy ma'lumot: Ushbu bo'limda uchterpenli glikozidlarning kimyoviy tuzilishi, tabiatda tarqalishi, biosintezi hamda ularning umumiy xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Ularning o'simliklardagi o'rni va ahamiyati, klassifikatsiyasi haqida so'z yuritilgan.
Astragalus transcaspicus o'simligining uchterpenli glikozidlari: Qoraqalpog'iston sharoitida o'sadigan Astragalus transcaspicus o'simligining biologik faol moddalari, xususan, uchterpenli glikozidlari haqida umumiy ma'lumot berilgan. O'simlikning kimyoviy tarkibini o'rganish bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar va ajratib olingan asosiy birikmalar sanab o'tilgan.
Ajratib olingan uchterpenli glikozidlarning identifikatsiyasi: O'simlikdan ajratib olingan tsikloiversiozid E, tsikloiversiozid F va astragalozid VII birikmalarining kimyoviy tuzilishini aniqlash jarayonlari batafsil yoritilgan. Bunda fizik-kimyoviy konstantalar, NMR, IR spektroskopiyasi va massa-spektrometriya usullaridan olingan ma'lumotlar tahlil qilingan.
Tadqiqot usullari va metodikasi: Tadqiqotda qo'llanilgan asosiy kimyoviy va instrumental tahlil usullari, jumladan, ekstraktsiya, kolonka xromatografiyasi, yupqa qatlamli xromatografiya hamda spektroskopik usullar haqida ma'lumot berilgan.