Биоэкология
Ushbu o'quv-uslubiy majmua 'Bioekologiya' (O'simliklar ekologiyasi) fanidan axborot beradi. Unda bioekologiya fanining mohiyati, rivojlanish tarixi, asosiy tushunchalar, o'simliklarning atrof-muhit omillari bilan o'zaro munosabati, ularning turli ekologik omillarga moslashuvi (yorug'lik, namlik, harorat, tuproq, havo), hayot formalari, antropogen omillarning ta'siri va o'simliklarning hayotida muhim rol o'ynovchi jarayonlar, ekologik tizimlarning asosiy qonuniyatlari yoritilgan. Shuningdek, O'zbekiston o'simliklari ekologiyasining rivojlanish tarixi va ushbu sohada faoliyat olib borgan olimlar haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda, nazorat savollari, test topshiriqlari,glossariy va foydalanish uchun tavsiya etilgan adabiyotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Bioekologiya fani va uning maqsadi, O'simliklar ekologiyasining rivojlanish tarixi, asosiy terminlar va tushunchalar.
- O'simliklar va atrof-muhitning o'zaro munosabati: Abioitik va biotik omillarning o'simliklarga ta'siri, ularning o'zaro aloqadorligi, ekologik omillarning turlari va ularga moslashuv mexanizmlari.
- O'simliklarning hayotiy formalari: O'simliklarning hayotiy formalari, ularning klassifikatsiyasi, evolyutsiyasi va ekologik ahamiyati. S va N balansi.
- Tuproq ekologiyasi: Tuproqning xossalari, uning o'simliklar va hayot uchun ahamiyati, tuproqning kislotaliligi, sho'rlanishi va ifloslanishi.
- Odamning o'simliklar qoplamiga ta'siri: Insonning tabiiy resurslardan foydalanishi, atrof-muhitni muhofaza qilish muammolari, biologik xilma-xillikni saqlash va yo'qolib ketish xavfi.
- Oroqrafik omillar: Orografik omillarning o'simliklar qoplamiga ta'siri, relyefning o'simliklar tarqalishiga ta'siri.
- Atmosfera ekologik omili sifatida: Atmosfera tarkibi, gazlar almashinuvi, kislorod va karbonat angidridning o'simliklar uchun ahamiyati.
- Tuproq ekologik omillari: Tuproqning mexanik va kimyoviy xossalari, ularning o'simliklar uchun ekologik ahamiyati, sho'rlangan yerlar va ularda o'suvchi o'simliklar.