Оддий сачратқи (CICHORIUM INTHYBUS L.) қуруқ экстракти ва капсула технологиясини ишлаб чиқиш

Ushbu dissertatsiya «Oddiy sachratqi» (Cichorium intybus L.) o‘simligining ildizi va yer ustki qismlaridan quruq ekstrakt olish hamda ushbu ekstrakt asosida «Antidiabet» nomli biologik faol qo‘shimcha (BFQ) kapsulasini tayyorlash texnologiyasini ishlab chiqish va uning sifatini baholashga bag‘ishlangan. Tadqiqotda «Oddiy sachratqi» ning qand kasalligini davolashdagi ahamiyati, undan tayyorlangan dorivor shakllarning fiziko-kimyoviy va biofarmasevtik xossalarini o‘rganishga alohida e’tibor qaratilgan. Tadqiqot natijalari asosida tayyorlangan kapsulalar qandli diabet kasalligini davolashda samarali va xavfsiz vosita ekanligi isbotlangan.

Asosiy mavzular

• «Oddiy sachratqi» (Cichorium intybus L.) ning umumiy tavsifi: Ushbu mavzu "Oddiy sachratqi" o‘simligining biologik va kimyoviy xususiyatlari, uning tibbiyotda va xalq tabobatida qo‘llanilishi, jumladan qandli diabetni davolashdagi roli haqida batafsil ma’lumot beradi. Jumladan, o‘simlik tarkibidagi biologik faol moddalar, xususan inulin va boshqa moddalarning ta’siri va ularning sog‘liqqa ta’siri yoritilgan.
• Qandli diabetni davolashda o‘simliklardan tayyorlangan preparatlar va ularning ahamiyati: Qandli diabet kasalligining global muammoga aylanganligi va uni davolashda tabiiy vositalardan foydalanishning muhimligi ta’kidlangan. Mavzuda giypoglikemik ta’sirga ega bo‘lgan turli dorivor o‘simliklar va ulardan tayyorlangan preparatlar haqida keng ma’lumot berilgan. Xususan, Ibn Sinonning qandli diabetni davolash borasidagi ilmiy qarashlari ham keltirilgan.
• «Oddiy sachratqi» dan quruq ekstrakt olish va texnologiyasini ishlab chiqish: Bu qismda «Oddiy sachratqi» ning ildizi va yer ustki qismidan quruq ekstrakt olishning nazariy va amaliy jihatlari, optimal sharoitlarni tanlash hamda jarayonni ishlab chiqish asosiy masala qilib olingan. Turli texnologik usullar va ularning samaradorligi haqida batafsil ma’lumot berilgan.
• «Antidiabet» kapsulasini ishlab chiqish va uning biofarmasevtik baholanishi: Tadqiqotning asosiy qismi «Oddiy sachratqi» dan olingan ekstrakt asosida «Antidiabet» nomli kapsulani ishlab chiqishga bag‘ishlangan. Kapsulaning tayyorlanish texnologiyasi, sifat ko‘rsatkichlari, inulin miqdorini aniqlash hamda uning in vivo sharoitida giypoglikemik ta’sirini o‘rganishga bag‘ishlangan.