Темирбетон тош-ғишт конструкциялари
Ushbu uslubiy qo'llanma «Temirbeton, tosh-g'isht konstruktsiyalari» fani bo'yicha talabalar laboratoriya ishlarini bajarishlari uchun mo'ljallangan. Qo'llanmada 6 ta laboratoriya ishi keltirilgan bo'lib, ularning har biri uchun zaruriy nazariy ma'lumotlar, ishning maqsadi, bajarilish tartibi, o'tkaziladigan sinovlar va ularning natijalarini qayta ishlash usullari bayon etilgan. Shuningdek, har bir ish bo'yicha o'z-o'zini tekshirish uchun savollar ham keltirilgan. Qo'llanma talabalarning nazariy bilimlarini amaliy ko'nikmalarga aylantirishga, mustahkamlashga va shu orqali fan mohiyatini chuqurroq tushunishlariga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Ushbu bo'limda O'zbekiston Respublikasi ta'lim standartlari, «Qurilish me'yorlari qoidalari» talablari va «Temirbeton, tosh-g'isht konstruktsiyalari» fani o'quv va ishchi o'quv dasturi asosida tayyorlangan uslubiy qo'llanmaning maqsadi va ahamiyati, tuzuvchilari va taqrizchilari haqida ma'lumot beriladi.
- LABORATORIYA ISHLARINING MAQSADI: Ushbu bo'limda laboratoriya ishlarining asosiy maqsadi, ya'ni talabalarni mustaqil ishlashga jalb qilish, o'tilgan darslarni chuqur o'rgatish, temirbeton va metall konstruktsiyalarini eksperimental sinab ko'rishni o'rganish hamda ularning yuk ostidagi holatlarini kuzatish bayon etiladi.
- LABORATORIYA ISHI № 1: Betonning fizik-mexanik xossalarini aniqlash: Ushbu ishda betonning asosiy fizik-mexanik xossalarini aniqlash, jumladan siqilishga mustahkamligini aniqlash usullari, talab qilinadigan sharoitlar va formulalar keltirilgan.
- LABORATORIYA ISHI № 2: Armaturaning fizik-mexanik xossalarini aniqlash: Bu ishda armaturaning cho'zilishga mustahkamlik va deformatsiyalanish xossalarini aniqlash, sinov jarayoni va unda rioya qilinishi kerak bo'lgan asosiy shartlar, shuningdek hisoblash formulalari va jadval ko'rinishidagi ma'lumotlar keltirilgan.
- LABORATORIYA ISHI № 3: Temirbeton to'sinni normal kesim bo'yicha buzilishga sinash: Ushbu ishda temirbeton to'sinning normal kesim bo'yicha buzilish xarakterini, kuchlanish-deformatsiyalanishni o'rganish va to'sin mustahkamligini aniqlash ko'zda tutilgan. Sinov qurilmasi, namuna va uning o'lchamlari, hamda natijalarni qayta ishlash usullari bayon etilgan.
- LABORATORIYA ISHI № 4: Temirbeton to'sinni qiya kesim bo'yicha buzilishga sinash: Bu ishda temirbeton to'sinning qiya kesim bo'yicha deformatsiyalanishini, yoriq hosil bo'lish va rivojlanish xarakterini o'rganish, nazariy va amaliy qiymatlarni taqqoslash belgilangan.
- LABORATORIYA ISHI № 5: Temirbeton ustunni katta ekstsentrisitetli nomarkaziy siqilishga sinash: Ushbu ishda temirbeton ustunni katta ekstsentrisitetli nomarkaziy siqilishga sinash, ya'ni ustunning siqilish va cho'zilish zonalaridagi holatini o'rganish, yoriq hosil bo'lish va rivojlanishini kuzatish, hamda nazariy yuk ko'tarish qobiliyatini aniqlash ko'zda tutilgan.
- LABORATORIYA ISHI № 6: Oldindan kuchlantirilgan temirbeton to'sinni egilishdagi normal kesim bo'ylab buzilishga sinash: Bu ishda oldindan kuchaytirilgan temirbeton to'sinni egilishdagi normal kesim bo'ylab buzilishga sinash, yoriq hosil qiluvchi momentni aniqlash va uni tajriba natijalari bilan taqqoslash belgilangan.
- LABORATORIYA ISHLARINI RASMIYLASHTIRISH VA TOPSHIRISH: Ushbu bo'limda laboratoriya ishlarini rasmiylashtirish, jurnalga yozish va o'qituvchiga topshirish tartiblari bayon etilgan.
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: Qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan asosiy adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.