А.Авлоний, фаннинг жамият ижтимоий - иқтисодий ривожидаги тутган ўрни
Ushbu maqola O'zbekistonning taniqli jamoat arbobi va ma'rifatchisi Abdulla Avloniyning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishdagi o'rni va faoliyatini tahlil qiladi. Maqolada Avloniyning Turkistonning siyosiy va ijtimoiy hayotidagi faoliyati, jumladan, musulmonlar qurultoylaridagi ishtiroki, 'Turon' jamiyatini tuzishi va uning keyinchalik 'Turk federalist' firqasiga aylanishi haqida so'z boradi. Shuningdek, uning 'Hurriyat marsh' kabi asarlari, ta'lim sohasidagi xizmatlari, xususan, Toshkentda xotin-qizlar bilim yurtini boshqargani va o'qituvchilik faoliyati haqida ma'lumot berilgan. Maqola Avloniyning milliy ozodlik va mustaqillik yo'lidagi kurashini, uning o'z davri ijtimoiy-siyosiy voqealariga munosabatini yoritib beradi.
Asosiy mavzular
- Abdulla Avloniyning Turkistondagi siyosiy va ijtimoiy faoliyati: Maqolada Abdulla Avloniyning Turkistonning siyosiy hayotidagi faol ishtiroki, jumladan, 1917-yilgi fevral inqilobi, musulmonlar qurultoylaridagi ishtiroki, 'Turon' jamiyatini tuzishi va boshqa ijtimoiy-siyosiy harakatlardagi roli yoritilgan. Avloniyning milliy ozodlik va mustaqillik g'oyalarini targ'ib qilishi, xalqni ijtimoiy-siyosiy uyg'onishga chaqirishi ta'kidlangan.
- Abdulla Avloniyning ma'rifatchilik faoliyati: Maqolada Abdulla Avloniyning ta'lim va ma'rifat sohasidagi ulkan xizmatlari qalamga olingan. Uning o'qituvchilik faoliyati, Toshkentda xotin-qizlar bilim yurtini boshqargani, o'zbek tilida darsliklar yozgani, ma'rifatparvarlik g'oyalarini targ'ib qilgani haqida ma'lumot beriladi. Avloniyning ma'rifat orqali xalqni uyg'otishga intilgani ko'rsatilgan.
- Abdulla Avloniyning ijodiy merosi: Maqolada Abdulla Avloniyning adabiy ijodi, jumladan, 'Hurriyat marsh', 'Qizil tayokchilar marsh' kabi she'rlari va 'Portugaliya inqilobi' singari dramalari tilga olingan. Uning asarlarida milliy ozodlik, hurriyat, birlik kabi g'oyalarning aks etgani ta'kidlangan.