Мустабид тузум аграр сиёстининг Сурхон воҳаси мисолидаги оқибатлари (1920-1930 йиллар)

Ushbu maqola mustabid tuzum davridagi (1920-1930 yillar) O'zbekistondagi, xususan, Surxondaryo viloyatidagi agrar siyosat va uning oqibatlari, jumladan, jamoalashtirish, yer-suv islohotlari, melioratsiya va irigatsiya ishlarining rivojlanishi, kolxoz va sovxozlarning tashkil etilishi hamda bu jarayonlarning mahalliy aholiga ta'siri haqida ma'lumot beradi. Maqolada ayniqsa, paxtachilikni rivojlantirishga qaratilgan sa'y-harakatlar, yangi yerlarni o'zlashtirish, sug'orish tizimlarini takomillashtirish, traktorlar va texnikalardan foydalanish, hamda bu boradagi muvaffaqiyatlar va kamchiliklar atroflicha tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

Mustabid tuzumning agrar siyosati: Maqolada mustabid tuzum davridagi agrar siyosat, xususan, jamoalashtirish va yer-suv islohotlarining Surxondaryo viloyatidagi oqibatlari tahlil qilinadi. Bu davrda amalga oshirilgan siyosatning maqsadlari, usullari va natijalari, jumladan, yer va mol-mulklarni musodara qilish, qashshoq dehqonlarga yer ajratish kabi tadbirlar yoritilgan.
Irigatsiya va melioratsiya ishlari: Maqolada Surxondaryo vohasidagi irigatsiya va melioratsiya ishlarining rivojlanishi, yangi kanallarning qurilishi, mavjudlarini ta'mirlash va kengaytirish, sug'orish tizimlarini takomillashtirish bo'yicha amalga oshirilgan ishlar batafsil bayon etiladi. Bu ishlar natijasida yangi yerlarning o'zlashtirilishi va sug'oriladigan maydonlarning kengayishi haqida ma'lumot berilgan.
Jamoalashtirish va kolxozlarning tashkil etilishi: Maqolada 1925-1930 yillarda qiylalaga jamoalashtirishning ommaviy sur'atda tezlashtirilgani, bu jarayonda sun'iy usullardan foydalanilgani, hamda kolxoz va qishloq xo'jalik artellarining tashkil etilishi haqida so'z boradi. Bu siyosatning mahalliy aholining qarshiligiga duch kelgani ham ta'kidlangan.
Qishloq xo'jaligida texnika va traktorlardan foydalanish: Maqolada paxtachilikni rivojlantirish hamda qishloq xo'jaligida texnika ta'minotini yaxshilash maqsadida mashina-traktor stansiyalarining (MTS) tashkil etilishi, traktorlar va boshqa texnikalardan foydalanish haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, traktorchilar tayyorlash kurslarining tashkil etilishi ham qayd etilgan.
Irg'alarning salbiy oqibatlari: Maqolada Surxondaryo vohasida amalga oshirilgan me'moriy ishlar muammolarga sabab bo'lganligi, jumladan, 'Istara' ariqining suv sig'imiga bardosh bera olmasligi va aholi manzillariga xavf solishi, toshqinlar natijasida aholining talafot ko'rganligi haqida so'z boradi.