Боялич - Salsola arbuscula Pall. ўсимлигини Қарнобчўл шароитида маданийлаштиришнинг эколого-биологик хусусиятлари

Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Respublikasi Chorvachilik va cho'l ekologiyasi ilmiy-tadqiqot instituti tomonidan olib borilgan ilmiy izlanishlar asosida tayyorlangan. Tadqiqotda Salsola arbuscula (boyalich) o'simligining Qarnob cho'li sharoitida madaniylashtirishning ekologik-biologik xususiyatlari atroflicha o'rganilgan. Tadqiqotning asosiy maqsadi cho'l yaylovlarini yaxshilash va ularning mahsuldorligini oshirishda ushbu o'simlikning ahamiyatini aniqlashdan iborat. Tadqiqot davomida o'simlikning urug' unuvchanligi, o'sishi va rivojlanishi, gullash biologiyasi, suv rejimi, hosildorligi kabi muhim jihatlari o'rganilgan. Tadqiqot natijalari asosida Salsola arbuscula ni Qarnob cho'li sharoitida ekish va ko'paytirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Ushbu ish chorvachilik uchun yangi yem-xashak manbasini yaratishga va yaylovlardan samarali foydalanishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Salsola arbuscula (boyalich) o'simligining Qarnob cho'li sharoitida ekologik-biologik xususiyatlari: Ushbu mavzu doirasida Salsola arbuscula o'simligining tuproq-iqlim sharoitiga moslashishi, urug' unuvchanligi, o'sish va rivojlanish xususiyatlari, gullash biologiyasi, suv rejimi (transpiratsiya, suv miqdori, suv tanqisligi), hosildorligi, shuningdek, uni ko'paytirish usullari o'rganilgan. Tadqiqotda bu o'simlikning chorvachilik uchun qimmatli yem-xashak ekani, yaylovlar mahsuldorligini oshirishdagi ahamiyati asoslab berilgan.
Cho'l yaylovlarini tiklash va mahsuldorligini oshirishda Salsola arbuscula ning roli: Tadqiqot natijalariga ko'ra, Salsola arbuscula Qarnob cho'li sharoitida yaxshi o'zlashtirilib, yaylovlar mahsuldorligini 3-4 marta oshirishi mumkinligi aniqlangan. Bu esa degradatsiyaga uchragan yaylovlarni tiklash va chorvachilikni rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega.
Salsola arbuscula ni madaniylashtirish texnologiyasi: Ushbu mavzu doirasida Salsola arbuscula ni ekish, parvarishlash va ko'paytirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Jumladan, urug'larni ekish muddati, chuqurligi, qator oraliqlari va urug' sarfi kabi agrotexnik tadbirlar aniqlangan.