Кондуктив иссиқлик алмашувини такомиллаштириш асосида пахтани қуриш жараёнини тезлаштириш
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Q.Y. Yulduzning O'zbekiston Respublikasi to'qimachilik va yengil sanoat institutida
Asosiy mavzular
- Disertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati: Jahonning asosiy paxta yetishtiruvchi davlatlari, jumladan AQSH, Xitoy, Hindiston, Pokiston va boshqa davlatlarda zamonaviy axborot texnologiyalari, ilm-fan yutuqlaridan to'liq foydalangan holda, ilmiy yondashuv asosida, paxtani quritish, tozalash va jinchalash jarayonlaridagi mavjud texnologik muammolarni echish, texnologik uskunanalarni yangi samaradorligi yuqori bo'lgan avlodini yaratish dolzarb vazifalardan hisoblanadi.
- Ilmiy tadqiqotning dolzarbligi va ahamiyati: Jahonning asosiy paxta yetishtiruvchi davlatlarida paxtani quritish, tozalash va jinchalash jarayonlaridagi texnologik muammolarni bartaraf etish va yangi samarador uskunalar yaratish dolzarb vazifa hisoblanadi. Paxtani quritishda samaradorligi yuqori, resurs tejaydigan, tola sifatini to'liq saqlovchi texnologiyalar, yangi uskunalar ishlab chiqish hamda ishlatish dolzarb muammoligi qolmoqda.
- Tadqiqotning obyekti va predmeti: Tadqiqot obyekti sifatida paxtani quritish barabanlari olingan. Tadqiqot predmetini paxtani konvektiv va konduktiv quritishni issiqlik almashuv jarayonlari tashkil etadi.
- Tadqiqotning usullari: Tadqiqot jarayonida nazariy mexanika, quritish nazariyalari, issiqlik-namlik almashuv, matematik modelllashtirish, matematik-statistik qayta ishlash usullaridan foydalanilgan.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Paxtani quritish va tozalash jarayonlarini samarali amalga oshiruvchi takomillashtirilgan quritish barabani ishlab chiqilgan; quritish barabani tayanch elementlariga teng taqsimlash, ularni ekspluatatsiya muddatini oshirish imkonini beruvchi roliklarning yangi konstruksiyasi tavsiya etilgan; markazdan qochma kuch bilan barabanning ish unumdorligi, aylanish tezligi va kuraklarni joylashuvi o'rtasidagi bog'lanish ishlab chiqilgan.
- Tadqiqotning amaliy natijalari: Quritish barabani tayanch roliklarini ish muddatini oshirish tavsiyalari ishlab chiqilgan; kurak joylashuvini o'zgartirish va issiq havo miqdorini tanlash hisobiga paxta to'planib qolishi bartaraf etilgan; baraban yuzasini qizdirish hisobiga konduktiv issiqlik almashuvi tezlashgan, paxtani qurishi tezlashgan; tozalash sektsiyasi o'rnatilishi hisobiga qo'shimcha tozalash imkoniyati yaratilgan.
- Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati: Ilmiy ahamiyati: quritish barabani asosiy elementlarini hisoblash formulalari olingan, paxtani harakat qonuniyatlari ishlab chiqilgan, issiqlik almashuv jarayonlari aniqlangan, konduktiv usulda issiqlik almashuvi tezlashtirilgan. Amaliy ahamiyati: paxta to'planib qolishi bartaraf etilgan, tozalash samaradorligi oshirilgan, ish unumdorligi ta'minlangan.
- Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Takomillashtirilgan quritish barabani "O'zpaxtasanoat" AJ tizimidagi Chinobod paxta tozalash korxonasida joriy qilingan. Natijada tola sinfi 26,7% ga oshgan, qo'shimcha mayda iflosliklardan tozalash 15% ga, namlik olish esa 1,37 dan 2,27 barobar oshgan.
- Tadqiqot natijalarining approbatsiyasi: Tadqiqot natijalari 3 ta xalqaro va 13 ta respublika ilmiy-amaliy anjumanlarida muhokama qilingan.
- Tadqiqot natijalarini e'lon qilinishi: Disertatsiya mavzusi bo'yicha 10 ta ilmiy ish chop etilgan, shu jumladan 7 ta maqola OAK tavsiya etgan nashrlarda va 3 ta xorijiy jurnallarda chop etilgan.
- Disertatsiya tuzilishi va hajmi: Disertatsiya kirish, uchta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati va ilovalardan iborat. Umumiy hajmi 118 betni tashkil etadi.