Some aspects of the use of unmanned aircrafts in the context of regulatory documentation
Ushbu maqola Yevropa Ittifoqi, AQSH, Rossiya, Qozogʻiston va Oʻzbekiston kabi mamlakatlarda uchuvchisiz uchish apparatlarining (BPLA) huquqiy va normativ jihatdan tartibga solish masalalarini, jumladan, ularni import qilish, roʻyxatdan oʻtkazish va ekspluatatsiya qilishning oʻziga xos jihatlarini koʻrib chiqadi. Shuningdek, Yevropa Ittifoqining EASA agentligi tomonidan ishlab chiqilgan regulyator va texnik hujjatlarni takomillashtirish boʻyicha tavsiyalar va xulosalar hamda BPLA operatorlarini tayyorlash va oʻqitish jarayonini soddalashtirishga oid takliflar berilgan. Rossiya, Qozogʻiston va Oʻzbekistonning tegishli qonunchiliklari bilan solishtirish orqali BPLAdan foydalanish sohasidagi global tendentsiyalar tahlil qilinadi va kelajakda bu texnologiyalarni yanada kengroq joriy etish boʻyicha yoʻnalishlar koʻrsatib beriladi.
Asosiy mavzular
- Yevropa Ittifoqida BPLA registratsiyasi talablari: Yevropa Ittifoqining EASA (European Aviation Safety Agency) agentligi tomonidan BPLAlarni roʻyxatdan oʻtkazish va ekspluatatsiya qilish boʻyicha qabul qilingan normativ-huquqiy hujjatlar va ularning asosiy talablari batafsil koʻrib chiqiladi. Xususan, roʻyxatga olishning turli variantlari (RO, R1, R2, R3, R4) va ularning tavsiflari hamda BPLA operatorlari uchun talablar keltirilgan.
- Turli mamlakatlarda BPLA regulyatsiyasi: Maqolada Yevropa Ittifoqidan tashqari, AQSH, Rossiya, Qozogʻiston va Oʻzbekiston kabi mamlakatlarda BPLAlarni import qilish, roʻyxatdan oʻtkazish va ulardan foydalanish boʻyicha mavjud qonunchilik va talablar, jumladan, apparatlarning vazniga qarab roʻyxatga olish tartiblari, operatorlarga qoʻyiladigan talablar va litsenziyalash masalalari solishtiriladi.
- BPLA operatorlarini tayyorlash va oʻqitish: Maqolada BPLA operatorlarini tayyorlash va oʻqitishning ahamiyati taʼkidlanadi. Operatorlar uchun talab qilinadigan bilim va koʻnikmalar, nazariy va amaliy mashgʻulotlar, shuningdek, sertifikatlash jarayonlari haqida maʼlumot beriladi. Oʻzbekistonda operatorlarni tayyorlash tizimidagi mavjud muammolar va ularni bartaraf etish boʻyicha takliflar koʻrib chiqiladi.
- BPLAlardan foydalanishni takomillashtirish boʻyicha tavsiyalar: Maqolaning oxirida BPLAlarni ekspluatatsiya qilish boʻyicha mavjud hujjatlarni takomillashtirish, operatorlarni tayyorlash uchun oʻquv markazlari tashkil etish, texnik xizmat koʻrsatish va taʼmirlash tarmoqlarini rivojlantirish hamda xalqaro hamkorlikni kengaytirish kabi masalalarni hal qilish boʻyicha tavsiyalar beriladi.