Хива хонлиги ва Амударё бўлимидаги 1916 йилги халқ қўзғолонлари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Xiva xonligi va Amudaryo boʻlimidagi 1916 yilgi xalq qoʻzgʻolonlari mavzusiga bagʻishlangan boʻlib, ushbu qoʻzgʻolonlarning kelib chiqish sabablari, siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va maʼnaviy omillari, ularning rivojlanishi, bosqichlari, yakunlanishi va tarixiy ahamiyati chuqur oʻrganiladi. Tadqiqotda arxiv hujjatlari, tarixiy adabiyotlar va xalq ogʻzaki ijodi materiallaridan foydalanilgan holda, ushbu voqealarning milliy ozodlik kurashi sifatidagi mohiyati ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Qoʻzgʻolonlarning sabablari va omillari: Dissertatsiyada 1916 yilgi qoʻzgʻolonlarga olib kelgan ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va maʼnaviy sabablar, jumladan, zoʻravonlik, soliqlar koʻpayishi, milliy ruhni ezish kabi omillar tahlil qilinadi. Asfandiyorxonning farmoni va Amu Daryo boʻlimi boshligʻi Kolosovskiyning siyosati qoʻzgʻolonning boshlanishiga taʼsir koʻrsatganligi koʻrsatib beriladi.
- Qoʻzgʻolonlarning rivojlanishi va bosqichlari: Tadqiqotda qoʻzgʻolonlarning turli hududlarda, jumladan, Xiva xonligi va Amudaryo boʻlimida boshlanishi, rivojlanishi va bosqichlari batafsil yoritiladi. Xoʻjayli qoʻzgʻoloni, Jumaniyozxon harakatlari va boshqa voqealar oʻrganiladi.
- Qoʻzgʻolonlarning yakunlanishi va oqibatlari: Qoʻzgʻolonlarning bostirilishi, ishtirokchilarning taqdiri, sud jarayonlari va ularning oqibatlari tahlil qilinadi. Qoʻzgʻolonning umumiy va hududiy natijalari, uning xalqning ongi va milliy harakatlarga taʼsiri koʻrsatib beriladi.
- Tarixiy ahamiyati va yangiligi: Dissertatsiya 1916 yilgi qoʻzgʻolonlarning milliy ozodlik harakati sifatidagi tarixiy ahamiyatini ochib beradi. Tadqiqotning ilmiy yangiligi sifatida yangi arxiv materiallaridan foydalanish, mavzuni chuqur va xolis oʻrganish, tarixiy jarayonlarni yangi konsepsiya asosida talqin qilish belgilab berilgan.