Табиий деворбоп тошларни қазиб олиш ва қайта ишлаш

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, Toshkent arxitektura-qurilish instituti tomonidan tayyorlangan “Tabiiy devorbop toshlarni qazib olish va qayta ishlash” fanining davlat dasturidir. Kitobda tabiiy devorbop toshlarning geologiyasi, O'zbekiston Respublikasidagi tabiiy va mineral resurslardan foydalanish qonunchiligi, ularning zaxiralari, qazib olish tartiblari va texnologiyalari, xorijiy davlatlar tajribasi, shuningdek, standartlash va mehnat xavfsizligi kabi muhim masalalar atroflicha yoritilgan. Kitobning asosiy maqsadi talabalarda tabiiy devorbop tosh materiallari haqida nazariy bilim, amaliy ko'nikma va malakalar hosil qilishdir.

Asosiy mavzular

Kirish: O'zbekiston Respublikasining siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy hayotidagi o'zgarishlar va ularning ta'lim tizimidagi o'rni, mamlakatda qurilish materiallari sanoatini rivojlantirish, energiya va resurs tejamkor texnologiyalarni joriy etishning ahamiyati hamda 'Harakatlar strategiyasi'ning qurilish sohasiga ta'siri haqida ma'lumot beriladi.
I-BOB. O'zbekistonda tabiiy pardozbop tog' jinslari geologiyasi: Ushbu bobda O'zbekistonning tabiiy pardozbop tog' jinslarining geologiyasi, ularning umumiy tushunchalari, mahalliy tosh materiallari, tog' jinslarining tarkibi va xossalari, ularni hosil qiluvchi minerallar hamda O'zbekistonda tabiiy toshlarning joylashuvi va zaxiralari haqida ma'lumot beriladi.
II-BOB. O'zbekiston Respublikasida tabiiy resurslardan foydalanish qonunchiligi: Bobda tabiiy resurslarning tasnifi, ulardan oqilona foydalanish yo'llari, O'zbekiston Respublikasining mineral xom-ashyo resurslari, ulardan samarali foydalanish va ularni muhofaza qilish muammolari, shuningdek, tegishli qonun hujjatlari yoritilgan.
III-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallarining joylashuvi va manbalari: Ushbu bobda tabiiy pardozbop tosh materiallarining umumiy tushunchalari, tog' jinslarining tarkibiy tuzilishi va tavsifi, O'zbekistonda uchraydigan mahalliy tosh materiallari hamda ularning manbalari haqida ma'lumot beriladi.
IV-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallarining zaxiralari, ularni qazib olish tartiblari va texnologiyalari: Bobda tabiiy pardozbop tosh materiallarining zaxiralari, ularni qazib olishning zamonaviy usullari va texnologiyalari, 2019-2021 yillarda Navoiy viloyatining Go'zgan shahrini kompleks rivojlantirish bo'yicha chora-tadbirlar hamda tabiiy pardozbop tosh materiallariga ishlov berish texnologiyalari yoritilgan.
V-BOB. Xorijiy davlatlarda tabiiy pardozbop tosh materiallaridan foydalanish holati: Ushbu bobda xorijiy mamlakatlarda, xususan Norvegiya va MDH davlatlarida tabiiy pardozbop tosh materiallaridan foydalanish holati, ularning bozori va qo'llanilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
VI-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallar asosida pardozbop plitalarning davlat standartlari: Bobda tabiiy pardozbop plitalarning davlat standartlari, jumladan, xalqaro va O'zbekistonda ishlab chiqilgan standartlar hamda ularning tavsiyalari haqida ma'lumot beriladi.
VII-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallar asosida pardozbop chaqiq tosh va qumning davlat standartlari: Ushbu bobda tabiiy tosh materiallari asosida tayyorlanadigan pardozbop chaqiq tosh va qumning davlat standartlari, ularning tasnifi va qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
VIII-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallarini tayyorlash texnologiyalari: Bobda tabiiy pardozbop tosh materiallarini tayyorlash texnologiyalari, O'zbekistonda mavjud bo'lgan tosh materiallari, ularga ishlov berish usullari, hamda ularni tayyorlash texnologiyalari yoritilgan.
IX-BOB. Tabiiy pardozbop tosh materiallarini qurilish jarayonlarida foydalanishda mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi: Ushbu bobda tabiiy pardozbop tosh materiallarini qurilish jarayonlarida qo'llashda mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi masalalari, davlat siyosati, xavfsizlikni ta'minlash usullari, huquqiy kafolatlar hamda nazorat tizimi haqida ma'lumot beriladi.
X-BOB. Qutqaruv va birlamchi tiklash ishlarini tashkil etish: Bobda favqulodda vaziyatlarda qutqaruv va birlamchi tiklash ishlarining mohiyati, ularni amalga oshirish usullari, kimyoviy va biologik shikastlangan o'choklarda qutqaruv ishlari, shuningdek, tabiiy ofatlar, avariyalar va fojialarda talofot ko'rganlarga tibbiy yordam ko'rsatish tartiblari haqida batafsil ma'lumot berilgan.