Синтез и свойства гетерофункциональных соединений
Ushbu kitobda U.K. Urinov va O.S. Maksumova muallifligidagi «Sintez va xossalari geterofunksional'nykh soedineniy» nomli ilmiy asar, ya'ni "Geterofunksional birikmalar sintezi va xossalari" tadqiqoti chuqur tahlil qilingan. Asarda geterotsiklik birikmalar, xususan, morfolin va uning hosilalari bilan bog'liq kimyoviy jarayonlar, sintez usullari, ularning xossalari va qo'llanilishi keng yoritilgan. Kitobda morfolin asosidagi turli modifikatsiyalangan birikmalar, ularning olinish texnologiyalari, fizik-kimyoviy ko'rsatkichlari hamda biologik faolligi, jumladan, antibakterial, korroziyaga qarshi va boshqa xossalari atroflicha o'rganilgan. Ilmiy ishda ko'plab yangi birikmalarning sintez qilinishi, ularning tuzilishi va tadqiq qilinganligi yoritilgan bo'lib, bu sohadagi ilmiy bilimlarni boyitishga hissa qo'shadi. Kitob organik sintez, kimyo texnologiyasi sohasidagi mutaxassislar, shuningdek, ushbu yo'nalishda tadqiqot olib borayotgan ilmiy xodimlar va talabalar uchun foydalidir.
Asosiy mavzular
- Geterofunksional birikmalar sintezi: Kitobda geterofunksional birikmalarni sintez qilishning turli usullari, jumladan, morfolin va uning hosilalari, shuningdek, boshqa geterotsiklik aminlar asosida yangi birikmalar olishning uslublari, texnologiyalari atroflicha bayon etilgan. Bunda turli kimyoviy reaksiyalar, ularning kinetikasi, optimal sharoitlari va olingan mahsulotlarning tuzilishi haqida ma'lumot beriladi.
- Morfolin va uning hosilalarining xossalari: Asarda morfolin va uning hosilalarining fizik-kimyoviy (qaynash harorati, zichlik, sinishi ko'rsatkichi), biologik (antibakterial, antifungal, analgetik, antivirus) va boshqa xossalari (korroziyaga qarshi, yuzaki faollik) batafsil o'rganilgan. Bu xossalarning tuzilish bilan bog'liqligi va ularning qo'llanilish sohalari haqida ma'lumot berilgan.
- Morfolin asosidagi polimerlar va ularning tadqiqi: Kitobda morfolin asosida olingan oligomer va polimerlarning sintez usullari, ularning polimerlanish kinetikasi, dispersiyasi, reologik va boshqa xossalari tadqiq qilingan. Xususan, morfolin va epixlorxidrin hamda N-morfolin-3-xlorizopropilakrilat asosidagi polimerlarning olinishi va ularning xossalari bo'yicha tadqiqot natijalari keltirilgan.
- Morfolin hosilalarining kompleks hosil qilish qobiliyati: Morfolin va uning hosilalarining metall ionlari bilan komplekslar hosil qilish qobiliyati o'rganilgan. Bunda, xususan, mis (II) bilan morfolin-epixlorxidrin oligomerlarining kompleks hosil qilishi, bu komplekslarning tuzilishi va xossalari spektrofotometrik va ИК-spektroskopiya usullari yordamida tadqiq qilingan.
- Morfolin hosilalarining toksikologik va farmakologik xossalari: Morfolin va uning hosilalarining, jumladan, "MorЭпи" preparatining o'tkir toksiklik, kumulyativlik, teri va shilliq qavatlarga ta'sir etuvchi xossalari o'rganilgan. Tadqiqot natijalari ushbu preparatlarning past toksiklikka ega ekanligini ko'rsatgan.
- Morfolin hosilalarining amaliy qo'llanilishi: Kitobda morfolin hosilalarining tibbiyot, farmasevtika, organik sintez, neft kimyosi, teri sanoati (mol va qo'y terisini qayta ishlash) kabi turli sohalarda qo'llanilishi bo'yicha ma'lumotlar berilgan. Xususan, morfolin hosilalarining antibakterial, oziq-ovqat, kosmetikada qo'llanilishi haqida so'z boradi.