VII-IX асрлар Термиз маънавий муҳити тарихи: анъаналар, тадриж ва янгиланиш
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekiston davlat universitetida amalga oshirilgan tadqiqot natijalarini oʻz ichiga oladi. Unda VII-IX asrlarda Markaziy Osiyo, xususan Termiz shahrining maʼnaviy muhiti, anʼanalari, rivojlanish bosqichlari va yangilanishi ilmiy jihatdan tahlil qilingan. Tadqiqotda Termizning oʻrta asrlardagi ijtimoiy-siyosiy va maʼnaviy hayoti, islom sivilizatsiyasidagi oʻrni, Termizda shakllangan ilmiy-maʼnaviy muhit va uning jahon ilm-fani taraqqiyotiga qoʻshgan hissasi chuqur oʻrganilgan. Xususan, Imom Termiziy va boshqa Termiz allomalarining ilmiy merosi, faoliyati va asarlari atroflicha tadqiq etilgan.
Asosiy mavzular
- Termizning VII-IX asrlardagi maʼnaviy muhiti: Tadqiqotning asosiy qismi Termizning VII-IX asrlardagi ijtimoiy-siyosiy sharoiti, uning geografik oʻrni, oʻsha davrdagi diniy-maʼnaviy muhiti, islomning kirib kelishi va tarqalishi, Termizda shakllangan turli mazhablar va ilmiy maktablar faoliyati hamda Termiz allomalarining ilmiy merosi va jahon sivilizatsiyasiga qoʻshgan hissasi tahliliga bagʻishlangan.
- Termiz allomalari va ularning ilmiy merosi: Dissertatsiyada Imom Termiziy (Abu Iso Termiziy) va Muhammad Hakim Termiziy kabi mashhur Termiz allomalarining hayoti, ilmiy faoliyati, asarlari va ularning islom olamida tutgan oʻrni atroflicha oʻrganilgan. Ularning hadis ilmi, tafsir, fiqh, tasavvuf kabi sohalardagi hissasi, shuningdek, Termizda shakllangan ilmiy maktablarning ahamiyati yoritilgan.
- Markaziy Osiyoda islom sivilizatsiyasi rivojida Termizning oʻrni: Ushbu mavzu doirasida Termizning Markaziy Osiyoga islom dini kirib kelishi va tarqalishidagi muhim oʻrni, islom ilmiy-maʼnaviy muhitining shakllanishida Termizning tutgan roli, xususan, Abu Hanifa mazhabining tarqalishida Termiz allomalarining hissasi ilmiy asosda koʻrsatib berilgan.