Muhandislik dasturlari
Ushbu kitob avtomatlashtirish va boshqaruv asoslari, MATLAB, AutoCAD, SCADA, UniSim Design, Siemens SIMATIC S7 kabi dasturlash paketlari va tizimlari bilan tanishishni o'z ichiga oladi. Unda mantiqiy elementlar, o'lchovlar, nazorat qilish tizimlari, avtomatik boshqaruvning nazariy va amaliy jihatlari, shuningdek, ushbu tizimlarni modellashtirish va loyihalash asoslari batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- 1-mavzu: Kirish. Avtomatlashtirishda qo‘llaniladigan dasturlar haqida qisqacha ma’lumot.: Avtomatlashtirishning asosiy tamoyillari, shu jumladan, nazorat qilish va ma'lumot olish tizimlari, MATLAB, AutoCAD, SCADA, UniSim Design dasturlari haqida umumiy ma'lumot beriladi.
- 2-mavzu: AutoCAD dasturi. Umumiy tushunchalar: AutoCAD dasturining interfeysi, uskunalar paneli, chizmalarni boshqarish, chizmalar chizish usullari, chizma parametrlarni rostlash, ekranda sodda chizmalar yaratish, obyektlarni ajratish va o'zgartirish, muharrirlash komandalari, obyektlar shakllarini o'zgartirish funksiyalari bilan tanishiladi.
- 3-mavzu: MATLAB dasturiy paketi. MATLAB dasturida arifmetik ifodalarni kiritish. Matlab dasturlash elementlari va ular bilan ishlash: MathCAD va Maple tizimlarining imkoniyatlari, MATLAB tizimining interfeysi va dasturlash tili, arifmetik va matritsaviy amallar, massivlar bilan ishlash, funksiyalar grafiklarini qurish, M-fayllar bilan ishlash o'rganiladi.
- 4-mavzu: MATLAB dasturida funksiyalar grafiklarini qurish. M-fayllar: Matlabda ikki va uch o'lchovli grafikalarni chizish, animatsiya, tilning boshqaruvchi konstruksiyalari va M-fayllar bilan ishlash ko'rib chiqiladi.
- 5-mavzu: MATLAB dasturiy paketidagi qism dasturlar. Simulink qism dasturidagi elementlar: Avtomatlashtirish va boshqaruvning umumiy tushunchalari, boshqaruv masalalari, modellash, tizimlarni modellash turlari, Simulink kutubxonasining elementlari va ularning ishlash prinsiplari, continuous va discrete bloklar, tizimlarning strukturaviy o'zgartirilishi va dinamik xarakteristikalarini tadqiq etish o'rganiladi.
- 6-mavzu: SCADA sistemasi. SCADA sistemalari to’g’risida umumiy ma’lumot: SCADA tizimlarining tarixi, asosiy tamoyillari, texnik ta’minoti, dasturiy ta’minoti, mahalliy tarmoqlar, TNT, DMK va aqlli qurilmalarni solishtirish, Taqsimlangan nazorat tizimi (TNT yoki DCS), Dasturlashtiriladigan mantiqiy kontroller (DMK yoki PLC), Boshqaruv protsessori, SCADA tizimining qulayliklari va masofadan boshqarish qurilmalari bilan tanishiladi.
- 7-mavzu: SCADA sistemasining TRACE MODE dasturiy paketi: SCADA tizimlarining umumiy tamoyillari, TRACE MODE dasturining tuzilishi, asosiy tushunchalari, strukturasi, proektni ishlab chiqarishda IQ ning tamoyillari, IQ larda ishlab chiqruvchi proektni texnologiyalari va TRACE MODE dasturiy paketida ma'lumotlar almashinuvi ko'rib chiqiladi.
- 8-mavzu: Trenajer sistemalari. Trenajer sistemalari haqida umumiy tushuncha. Experion PKS dasturi haqida umumiy tushuncha: Trenajer sistemalarining texnik progressi, tuzilishi, sanoat trenajorlarini yaratish tarixi, kompyuter trenajorlarining rivojlanish tendensiyalari, Experion PKS dasturining tuzilishi va afzalliklari, UniSim dasturi bilan tanishiladi.
- 9-mavzu: SIMATIC S7 dasturlanadigan kontrollerlari. Umumiy tushunchalar: S7-300/S7-400 kontrollerlarining tarkibi, Step 7 loyihalashni boshqaruv tizimi, Step 7 avtorizatsiyasi, SIMATIC menejeri, loyiha va kutubxonalar bilan ishlash, stansiya konfiguratsiyasi, kirish/chiqish moduli, chiziqlar va qalinlikni rostlash kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- 10-mavzu: SIMATIC WinCC. Umumiy ma’lumotlar: SIMATIC WinCC dasturining asosiy tushunchalari, uning ishchi sohasi, tarmoqlarni sozlash va WinCC dasturini o'rnatish va o'chirish jarayonlari bilan tanishiladi.
- 11-mavzu: SCADA sistemasining TRACE MODE dasturiy paketida ma’lumotlar almashinuvi: SCADA tizimlarining ma'lumotlar almashinuvi, TRACE MODE dasturiy paketida ma'lumotlar almashinuvi ko'rib chiqiladi.
- 12-mavzu: Trenajer sistemalari. Trenajer sistemalari haqida umumiy tushuncha.: Trenajer sistemalarining texnik progressi, tuzilishi, sanoat trenajorlarini yaratish tarixi, kompyuter trenajorlarining rivojlanish tendensiyasi, Experion PKS dasturi va UniSim dasturi bilan tanishiladi.
- 13-mavzu: Experion PKS dasturi boshqarish sistemasi arxitekturasi: Experion PKS dasturining tuzilishi, dasturiy ta'minoti, kontrollerlarni dasturlash va boshqarish vazifalari, SCADA-dasturining amalga oshirilishi, xavfsizlik darajasi va operator xavfsizligi ko'rib chiqiladi.
- 14-mavzu: UniSim dasturi haqida umumiy tushuncha: UniSim sistemasi, UniSim Design dasturining tuzilishi va afzalliklari, operatorlarni o'qitish va modellashtirish jarayonlari bilan tanishiladi.
- 15-mavzu: SIMATIC S7 dasturlanadigan kontrollerlari. Umumiy tushunchalar: S7-300/S7-400 kontrollerlarining tarkibi, Step 7 loyihalashni boshqaruv tizimi, avtorizatsiyasi, SIMATIC menejeri, loyiha va kutubxonalar bilan ishlash, stansiya konfiguratsiyasi, kirish/chiqish modullari, chiziqlar va qalinlikni rostlash kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- 16-mavzu: SIMATIC WinCC. Umumiy ma’lumotlar: SIMATIC WinCC dasturining asosiy tushunchalari, uning ishchi sohasi, tarmoqlarni sozlash va WinCC dasturini o'rnatish va o'chirish jarayonlari bilan tanishiladi.
- 1-AMALIY MASHG’ULOT. MANTIQIY ELEMENTLAR USTIDA AMALLAR BAJARISHNI О‘RGANISH: Mantiqiy elementlar va ularning qurilishi o'rganiladi, shuningdek, mantiqiy qo'shuv, ko'paytirish va inkor amallari bajariladi. Shuningdek, mantiqiy formula va sxemalarni tuzish ko'rib chiqiladi.
- 2-AMALIY MASHG’ULOT. MATLAB DASTURIY PAKETIDAGI MAXSUS BLOKLAR BILAN ISHLASHNI VA ANIMATSION JARAYONLARDAGI KONSTRUKTIV PARAMETRLARNING TA’SIRINI О‘RGANISH: MATLAB dasturida oddiy hisoblashlar bajarish, grafiklar chizish, funksiyalar grafiklarini qurish o'rganiladi.
- 3-AMALIY MASHG’ULOT. AUTOCAD TIZIMI BILAN TANISHISH. AUTOCAD BUYRUQLARI BILAN TANISHISH. KO’RINISHLARNI VA CHIZMALARNI SOZLASH. AUTO CADNING ASOSIY CHIZMA CHIZISH BUYRUQLARI BILAN TANISHISH. LOYIHADA SIMVOLLAR VA SHTRIXLARNI QO’SHISH. YOZUVLAR VA O’LCHAMLARNI QO’SHISH. VARAQLAR KOMPONOVKASI VA BOSMAGA CHIQARISH. OBYEKTLARNI QURISH VA TAHRIRLASH. AVTOMATLASHTIRISHDA FOYDALANILADIGAN FUNKSIONAL SXEMALARDAGI SODDA BOSHQARUV KONTURLARINI QURISH: AutoCAD dasturi bilan tanishish, uning interfeysi, asboblar paneli, chizmalarni boshqarish, chizma chizish usullari, parametrlarini rostlash, sodda chizmalar yaratish, obyektlarni ajratish va o'zgartirish, muharrirlash komandalari va obyektlar shakllarini o'zgartirish o'rganiladi.
- 4-AMALIY MASHG’ULOT. SCADA SISTEMASINING ISHCHI BLOKLARI BILAN TANISHISH.: SCADA tizimlarining asosiy bloklari, zamonaviy SCADA tizimlarining tamoyillari, texnik ta'minoti, dasturiy ta'minoti, mahalliy tarmoqlar, TNT, DMK va aqlli qurilmalar bilan tanishiladi.
- 5-AMALIY MASHG’ULOT. EXPERION SISTEMASIDA IMITATSION MODELLAR QURISH. UNISIM DASTURIY PAKETIDA STATIK OBYEKTLARNI QURISH. TRENAJER SISTEMASIDAGI ISSIQLIK ALMASHTIRISH JARAYONINI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARI. TRENAJER SISTEMASIDA NASOSLAR VA KLAPANLARNI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARINI О‘RGANISH: Experion PKS dasturining arxitekturasi, tizimi, UniSim dasturi, trenajyor sistemalari va ularning ishlash prinsiplari bilan tanishiladi.
- 6-AMALIY MASHG’ULOT. SIMATIC S7 DASTURLANADIGAN KONTROLLERLARNING ASOSIY BLOKLARI BILAN TANISHISH.: SIMATIC S7 dasturlanadigan kontrollerlarining tarkibi, loyihalashni boshqarish tizimi, avtorizatsiyasi, dasturiy komponentlari, ishchi sohasi, arxivlash, menejer va kutubxonalar bilan ishlash o'rganiladi.
- 1-TAJRIBA ISHI. MANTIQIY ELEMENTLAR ASOSIDA CHINLIK JADVALI VA MANTIQIY SXEMA TUZISHNI О‘RGANISH: Mantiqiy elementlar va ularning ishlash prinsiplari o'rganiladi, chinlik jadvallari va mantiqiy sxemalar tuziladi.
- 2-TAJRIBA ISHI. MATLAB DASTURIY PAKETIDAGI MAXSUS BLOKLAR BILAN ISHLASHNI VA ANIMATSION JARAYONLARDAGI KONSTRUKTIV PARAMETRLARNING TA’SIRINI О‘RGANISH: MATLAB dasturida bloklar bilan ishlash, animatsion jarayonlar va konstruktiv parametrlarning ta'sirini o'rganish ko'rib chiqiladi.
- 3-TAJRIBA ISHI. AUTOCAD TIZIMI BILAN TANISHISH. AUTOCAD BUYRUQLARI BILAN TANISHISH. KO’RINISHLARNI VA CHIZMALARNI SOZLASH. AUTO CADNING ASOSIY CHIZMA CHIZISH BUYRUQLARI BILAN TANISHISH. LOYIHADA SIMVOLLAR VA SHTRIXLARNI QO’SHISH. YOZUVLAR VA O’LCHAMLARNI QO’SHISH. VARAQLAR KOMPONOVKASI VA BOSMAGA CHIQARISH. OBYEKTLARNI QURISH VA TAHRIRLASH. AVTOMATLASHTIRISHDA FOYDALANILADIGAN FUNKSIONAL SXEMALARDAGI SODDA BOSHQARUV KONTURLARINI QURISH: AutoCAD dasturini o'rganish, buyruqlari, ko'rinish, chizmalar, parametrlar, obyektlar, muharrirlash, shakllarni o'zgartirish va boshqaruv konturlarini tuzish o'rganiladi.
- 4-TAJRIBA ISHI. SCADA SISTEMASINING ISHCHI BLOKLARI BILAN TANISHISH.: SCADA tizimlarining ishchi bloklari va ularning ishlash tamoyillari bilan tanishiladi.
- 5-TAJRIBA ISHI. EXPERION SISTEMASIDA IMITATSION MODELLAR QURISH. UNISIM DASTURIY PAKETIDA STATIK OBYEKTLARNI QURISH. TRENAJER SISTEMASIDAGI ISSIQLIK ALMASHTIRISH JARAYONINI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARI. TRENAJER SISTEMASIDA NASOSLAR VA KLAPANLARNI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARINI О‘RGANISH: Experion PKS va UniSim dasturlarida modellashtirish va trenajyorlar bilan ishlash o'rganiladi.
- 6-TAJRIBA ISHI. SIMATIC S7 DASTURLANADIGAN KONTROLLERLARNING ASOSIY BLOKLARI BILAN TANISHISH.: SIMATIC S7 dasturlanadigan kontrollerlari, ularning bloklari va ishlash prinsiplari bilan tanishiladi.
- 7-TAJRIBA ISHI. TRACE MODE DASTURIY PAKETIDA MNEMOSXEMALAR TUZISH, PROYEKT VA KANALLAR YARATISH: TRACE MODE dasturida mnemosxemalar tuzish, proekt va kanallar yaratish o'rganiladi.
- 8-TAJRIBA ISHI. EXPERION SISTEMASIDA IMITATSION MODELLAR QURISH. UNISIM DASTURIY PAKETIDA STATIK OBYEKTLARNI QURISH. TRENAJER SISTEMASIDAGI ISSIQLIK ALMASHTIRISH JARAYONINI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARI. TRENAJER SISTEMASIDA NASOSLAR VA KLAPANLARNI TEKSHIRISH VA ULARDA MASHQ JARAYONLARINI O‘RGANISH: Experion PKS va UniSim dasturlari yordamida modellashtirish va trenajyorlar bilan ishlash o'rganiladi.