Экономическая теория

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan va Qoraqalpog'iston davlat universiteti tomonidan tayyorlangan "Iqtisodiy nazariyasi" fanidan O'zbekiston oliy ta'lim muassasalari bakalavriat bosqichi uchun mo'ljallangan "Iqtisodiy nazariyasi" fanidan nazariy ma'ruzalar matnlari to'plamidir. Kitobda iqtisodiy nazariyani o'rganish, uning asosiy tushunchalari, tamoyillari, nazariyalari, iqtisodiy tizimlar, bozor iqtisodiyoti, milliy iqtisodiyot, savdo-valyuta munosabatlari, pulning mohiyati va funksiyalari kabi keng qamrovli mavzular chuqur yoritilgan. Shuningdek, unda O'zbekistonning iqtisodiy islohotlari, iqtisodiy rivojlanishning asosiy yo'nalishlari va uni boshqarish mexanizmlari ham bayon etilgan. Kitob talabalarga iqtisodiy nazariyani chuqur o'zlashtirish, iqtisodiy jarayonlarni tahlil qilish va iqtisodiy muammolarni hal etish ko'nikmalarini shakllantirishga yordam beradi.

Asosiy mavzular

I. Iqtisodiyot fanining nazariy asoslari va mohiyati: Iqtisodiyot fanining mohiyati, predmeti va metodologiyasi, iqtisodiy nazariyaning shakllanishi, iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar, iqtisodiy nazariyaning funksiyalari, mikros va makroiqtisodiy tahlil usullari kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Mavzu iqtisodiyotning fundamental tushunchalari va iqtisodiy nazariyani o'rganishning ahamiyatini ochib beradi.
II. Iqtisodiy nazariyaning rivojlanish bosqichlari: Qadimgi dunyo iqtisodiy fikrlari, O'rta Osiyo va Yevropa iqtisodiy tafakkuri, Merkantilizm, Fiziokratiya, Klassik iqtisodiyot, Marksizm, Neoklassik maktab, Keynschilik va Neokeynschilik, Monitarizm, Institutsionalizm, Neoliberalizm va boshqa iqtisodiy yo'nalishlar rivojlanishi tarixiy bosqichlari va asosiy g'oyalari batafsil ko'rib chiqiladi.
III. Bozor iqtisodiyotining mohiyati va uning o'ziga xos jihatlari: Bozor iqtisodiyotining asosiy tamoyillari, xususiyatlari, talab va taklif qonunlari, narx shakllanishi, raqobat, monopol, oligopoliya kabi mavzularni qamrab oladi. Bozor iqtisodiyotining afzalliklari va kamchiliklari, islohotlar jarayonida muhim o'rin tutadi.
IV. Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy ko'rsatkichlari: O'zbekiston milliy iqtisodiyotining tuzilishi, makroiqtisodiy ko'rsatkichlar (YAIM, YAIMning tarkibiy qismlari, inflyatsiya, ishsizlik), iqtisodiyotni barqarorlashtirishning davlat siyosati kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Shuningdek, O'zbekistonning global iqtisodiyotga integratsiyasi ham yoritilgan.
V. Pul va banklar, moliya tizimi va uning boshqaruvida davlatning roli: Pulning mohiyati va funksiyalari, banklar va bank tizimi, moliya tizimi, davlatning iqtisodiyotdagi o'rni, valyuta kursi va uning shakllanishi kabi masalalar qamrab olingan.
VI. Korxona faoliyati va tadbirkorlik: Tadbirkorlik, uning shakllari, boshqaruv, marketing, iqtisodiy izherlar va foyda, mehnat haqi va uning nazariyalari, mulkdorlik va mulkchilikning shakllari kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
VII. Ishlab chiqarish jarayoni, uning natijalari va samaradorligi: Ishlab chiqarish omillari, ishlab chiqarish jarayoni, uning natijalari va samaradorligi, ishlab chiqarish imkoniyatlari, bandlik va ishsizlikning turlari kabi mavzular yoritilgan.