Қашқадарё воҳаси тарихи фанидан амалий машғулотлар олиб бориш бўйича услубий

Ushbu qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Qashqadaryo davlat universiteti Tarix kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, "Qashqadaryo vohasi tarixi" fanidan amaliy mashg'ulotlar olib borish uchun metodologik ko'rsatmalar beradi. Qo'llanma tariх yo'nalishi talabalarining ushbu fanni chuqur o'rganishlari va amaliy mashg'ulotlarga tayyorlanishlari uchun mo'ljallangan. Unda Qashqadaryo vohasining qadimdan to hozirgacha bo'lgan ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va madaniy hayoti turli davrlar kesimida yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • 1-mavzu: Qashqadaryo tarixi fanining predmeti, uni o'rganishning nazariy-metodologik asoslari, maqsad va vazifalari: Ushbu mavzu Qashqadaryo tarixi fanining mohiyati, uni o'rganishning ilmiy-nazariy uslubiy asoslari, fanining oldiga qo'yilgan maqsad va vazifalarini ochib beradi.
  • 2-mavzu: Qashqadaryo vohasi insoniyat sivilizatsiyasining qadimgi o'choqlaridan biri: Mavzu Qashqadaryo vohasining qadimiy tosh, bronza va temir davrlari, ilk dehqonchilik belgilari, shaharsozlik madaniyati, Ahamoniy va Yunon-Makedon davrlari tarixi bilan tanishtiradi.
  • 3-mavzu: Ilk o'rta asrlarda Qashqadaryo: Mavzu talabalarga ilk o'rta asrlarda Qashqadaryo vohasining siyosiy hayoti, iqtisodiy ahvoli hamda madaniy hayotini o'rganishga qaratilgan.
  • 4-mavzu: Qashqadaryo vohasi arab hukmronligi davrida: Ushbu mavzu O'rta Osiyoga arablar hujumi, Qashqadaryo vohasining arablar tomonidan istilo qilinishi, Muqanna qo'zg'oloni va uning oqibatlari, vohaning vayron bo'lishi kabi tarixiy jarayonlarni o'z ichiga oladi.
  • 5-mavzu: Qashqadaryo vohasining mo'g'ullar davri tarixi: Mavzu mo'g'ullarning O'zbekistonga, xususan Qashqadaryo vohasiga bosqinchilik yurishlari, mo'g'ullar davrida vohaning iqtisodiy ahvoli va XII asrning birinchi yarmidagi tarixini o'rganadi.
  • 6-7-mavzu: Amir Temur va Temuriylar davrida Qashqadaryo vohasi: Mavzu Amir Temurning hokimiyat tepasiga kelishidan avvalgi Qashqadaryo ahvoli, Amir Temurning siyosiy faoliyati, Temuriylar davrida vohaning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti bilan tanishtiradi.
  • 8-mavzu: Qashqadaryo vohasida Shayboniylar va Ashtarxoniylar sulolalarining hukmronligi: Ushbu mavzu Shayboniylar va Ashtarxoniylar davri siyosiy hayoti, taxt uchun kurashlar, XVI-XVII asrlarda Qashqadaryoning iqtisodiy va madaniy hayoti bilan tanishtiradi.
  • 9-mavzu: Qashqadaryo vohasida Mang'itlar sulolasi hukmronligi: Mavzu talabalarga Mang'itlar sulolasining hokimiyatga kelishi, ularning davridagi ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotini tushuntiradi.
  • 10-mavzu: Qashqadaryoda sovet hukmronligining o'rnatilishi va vohaning keyingi yillardagi ahvoli: Mavzu Qashqadaryo vohasida sovet rejimining o'rnatilishi, sanoatlashtirish va jamoalashuv siyosati kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
  • 11-mavzu: Ikkinchi jahon urushi yillarida Qashqadaryo: Ushbu mavzu urush yillarida Qashqadaryo sanoati va qishloq xo'jaligining front ehtiyojlariga yo'naltirilishi, qahramonlik ko'rsatilganligi, fan va madaniyatning rivojlanishi kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
  • 12-mavzu: Mustaqillik yillarida Qashqadaryoning iqtisodiy taraqqiyoti: Mavzu mustaqillik yillarida Qashqadaryo iqtisodiy munosabatlarining shakllanishi, bozor iqtisodiyotiga o'tish, qishloq xo'jaligi va sanoatdagi islohotlar hamda ularning natijalarini o'rganadi.
  • 13-mavzu: Qashqadaryo vohasida istiqloil yillarida ijtimoiy hayotning yangi pog'onaga ko'tarilishi: Ushbu mavzu mustaqillik yillarida ijtimoiy himoya tizimining rivojlanishi, aholi turmush tarzi, kommunal xizmatlar, sog'liqni saqlash tizimidagi o'zgarishlar bilan tanishtiradi.
  • 14-mavzu: Qashqadaryo vohasida mustaqillik yillarida madaniyat: Mavzu mustaqillik yillarida Qashqadaryo ta'lim tizimi, fan va adabiyotning rivojlanishi, san'at sohasidagi yutuqlarni o'z ichiga oladi.