Buxgalteriya hisobi

Ushbu o'quv qo'llanmasi "Buxgalteriya hisobi" fanining nazariy va amaliy jihatlarini o'z ichiga oladi. Unda korxona buxgalteriya hisobining predmeti, usullari, pul mablag'lari, asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar, mehnat va unga haq to'lash, soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar, xarajatlar hisobi, moliyaviy natijalar, kapital va fondlar kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar va amaliy mashg'ulotlar uchun masalalar berilgan bo'lib, ular talabalarning buxgalteriya hisobi sohasidagi bilim va ko'nikmalarini mustahkamlashga qaratilgan.

Asosiy mavzular

  • Buxgalteriya hisobi fanining predmeti va usullari: Ushbu mavzu buxgalteriya hisobining asosiy tushunchalari, uning predmeti, vazifalari va usullarini o'rganadi. Turli xo'jalik jarayonlarini hisob turlari bo'yicha guruhlash va ularda qo'llaniladigan hisob usullarini aniqlashga qaratilgan.
  • Pul mablag'lari va hisob-kitoblar hisobi: Mavzu korxona mablag'lari, kelib tushgan pullar va ularning turlari, hamda hisob-kitoblar bilan ishlashni o'rganishga bag'ishlangan. Balansning aktiv va passiv tomonlari, mablag'larning tarkibiy tuzilishi va ularning qanday guruhlanishi tahlil qilinadi.
  • Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi: Ushbu mavzu korxonaning asosiy vositalari va nomoddiy aktivlarini baholash, hisobga olish va hisobdan chiqarish usullarini o'rganadi. Asosiy vositalarni qiymatlash, amortizatsiya hisoblash va ularning buxgalteriya yozuvlarida aks ettirilishi kabi masalalar yoritilgan.
  • Investitsiyalar hisobi: Mavzu investitsiyalarni hisobga olish, ularning turlari, foizlarni hisoblash va investitsiya operatsiyalarini buxgalteriya hisobida aks ettirishni o'rganadi. Turli investitsiya vositalarining qimmatlashishi va ularning hisobga olinishi tahlil qilinadi.
  • Mehnat va unga haq to'lash hisobi: Ushbu mavzu xodimlarning mehnatiga haq to'lash, ish haqi hisoblash, soliqlar va boshqa majburiy to'lovlarni ushlab qolish va hisobdan chiqarishni o'rganadi. Mehnat unumdorligi va uning hisob-kitoblariga ta'siri ham ko'rib chiqiladi.
  • Xarajatlari hisobi: Mavzu korxonaning turli xil xarajatlarini hisobga olish, ularni tahlil qilish va nazorat qilish usullarini o'rganadi. Ishlab chiqarish xarajatlari, ma'muriy va savdo xarajatlari hamda ularning foydaga ta'siri ko'rib chiqiladi.
  • Kapital, fondlar va moliyaviy natijalar hisobi: Ushbu mavzu korxonaning kapitali, fondlari, moliyaviy natijalarini hisoblash va hisobga olishni o'rganadi. Foyda va zarar, ularning taqsimlanishi, dividendlar to'lash va boshqa moliyaviy ko'rsatkichlar tahlil qilinadi.
  • Soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar hisobi: Mavzu korxonaning soliqqa tortiladigan foydasini aniqlash, soliqlar hisoblash va to'lash tartibini, shuningdek boshqa majburiy to'lovlarni hisobga olishni o'rganadi. Soliq qonunchiligiga muvofiq buxgalteriya yozuvlari ham ko'rsatilgan.
  • Materiallar hisobi: Ushbu mavzu korxona omborida materiallarni hisobga olish, inventarizatsiya qilish va ularning harakatini kuzatishni o'rganadi. Materiallarning omborda mavjudligi, ularning sarflanishi va ombor hisobi bo'yicha qiyoslashlar tahlil qilinadi.
  • Boshqaruv hisobini tashkil etish: Mavzu korxonaning boshqaruv hisobini tashkil etish, ishlab chiqarish hajmining kritik nuqtasi va zararsizlik nuqtasini aniqlashni o'rganadi. Shuningdek, mahsulot tanxarxi va narxini tahlil qilish ham ko'rib chiqiladi.