Асосий воситалар ҳисобини ташкил этиш муаммолари (касб-хунар коллежлари мисолида)
Ushbu tadqiqot O'zbekiston Respublikasida korxona va tashkilotlarda asosiy vositalar hisobini tashkil etish, ularning tasniflanishi, baholanishi, hisobga olinishi, amortizatsiyasi va hisobdan chiqarilishi kabi muhim masalalarni atroflicha yoritadi. Unda asosiy vositalarning buxgalteriya hisobining nazariy va amaliy jihatlari, jumladan, turli usullarda amortizatsiya hisoblash, ta'mirlash xarajatlarini hisobga olish, lizing asosida olingan vositalar hisobi hamda byudjet tashkilotlarida asosiy vositalar hisobining o'ziga xos jihatlari batafsil tushuntirilgan. Shuningdek, hujjatlar bilan rasmiylashtirish tartibi va joriy qonunchilikka muvofiq hisob yuritishning asosiy tamoyillari ko'rsatib o'tilgan.
Asosiy mavzular
- Asosiy vositalarning hisobga olinishi: Asosiy vositalarning ta'rifi, tasnifi, baholanishi, qabul qilinishi, inventarizatsiyasi va ularning harakatini hujjatlarda rasmiylashtirish tartibi.
- Asosiy vositalarning amortizatsiyasi: Amortizatsiyaning mohiyati, uni hisoblash usullari (to'g'ri chiziqli, kamayib boruvchi qoldiq, bajarilgan ish hajmiga ko'ra), amortizatsiya normalari va tegishli jadvallar.
- Asosiy vositalarni ta'mirlash hisobi: Ta'mirlash ishlarini hisobga olish usullari, xarajatlarni hisoblash va buxgalteriya hisobida aks ettirilishi.
- Lizing asosida olingan asosiy vositalar hisobi: Lizing munosabatlarining mohiyati, shartlari va lizingga olingan asosiy vositalarni hisobga olish va baholash tartiblari.
- Byudjet tashkilotlarida asosiy vositalar hisobi: Byudjet tashkilotlarining o'ziga xos hisob yuritish jihatlari, memo-order shakli va boshqa jihatlar.
- Asosiy vositalarni hisobdan chiqarish: Asosiy vositalarni turli sabablarga ko'ra (sotish, qismlarga ajratish, yo'qotish) hisobdan chiqarish tartiblari va ularning buxgalteriya hisobida aks ettirilishi.