Тематические словари как средство отражения реальной действительности
Ushbu maqola tematik lug'atlar va ideografik lug'atlar orqali haqiqiy voqelikni qanday aks ettirishni tahlil qiladi. Maqolada lug'atshunoslikdagi semantik maydon va tematik guruhlar tushunchalari, ularning lug'at tuzishdagi o'rni yoritilgan. V.V.Morkovkin, Yu.N.Karaulov, R.Hallig va boshqa ko'plab olimlarning lug'atshunoslikka oid asarlari va ulardagi turli lug'at turlari (ideografik, tematik) qiyosiy tahlil qilinadi. Sharq va G'arb lug'atshunosligidagi tematik va ideografik lug'atlarning o'ziga xos jihatlari, ularning tuzilishi va semantik maydonlar hamda tematik guruhlarni tasniflashdagi farqlari ko'rsatib o'tiladi. Maqola, shuningdek, "Tardjuman" va "Kelur-name" kabi Sharq lug'atlarining tuzilishi, ularda semantik maydonlar va tematik guruhlarning shakllanishi haqida ma'lumot beradi.
Asosiy mavzular
- Tematik va ideografik lug'atlar haqida tushuncha: Maqolada tematik va ideografik lug'atlar tushunchalari, ularning o'ziga xos xususiyatlari va lug'atshunoslikdagi o'rni haqida ma'lumot beriladi. Tematik lug'atlar ma'lum bir mavzu asosida birlashgan so'zlarni guruhlashga asoslangan bo'lsa, ideografik lug'atlar so'zlarning ma'no munosabatlari va ularning semantik maydonlarini aks ettiradi.
- Semantik maydon va tematik guruhlar: Maqolada semantik maydon va tematik guruhlar tushunchalari, ularning lug'atlarda so'zlarni tasniflash va ma'nolarni ochib berishdagi ahamiyati yoritiladi. So'zlarning ma'no jihatdan yaqinligi, o'xshashligi va ular asosida semantik maydonlar hamda tematik guruhlarning tashkil topishi tushuntiriladi.
- Sharq va G'arb lug'atshunosligida lug'at turlari: Maqolada sharq va g'arb lug'atshunosligida tematik va ideografik lug'atlarning rivojlanish tarixi va ularning o'ziga xos xususiyatlari qiyoslanadi. Xususan, "Tardjuman", "Kelur-name" kabi sharq lug'atlari va Yevropa olimlari tomonidan yaratilgan ideografik lug'atlar tahlil qilinadi.
- Lug'atlarda haqiqiy voqelikni aks ettirish: Maqolada tematik va ideografik lug'atlarning haqiqiy dunyoni, uning hodisalarini va inson faoliyatini qanday aks ettirishi tahlil qilinadi. Lug'atlarning til va tafakkur o'rtasidagi aloqani, jahon tasvirini qanday namoyon etishi ko'rsatiladi.