Alisher Navoiyning «majolisun-nafois» asari leksika
Ushbu tadqiqot Alisher Navoiyning «Majolisun-nafois» asarining leksik jihatlarini chuqur o'rganishga bag'ishlangan. Asarda qo'llangan turkiy, arabiy va eroniy so'zlarning miqdori, ularning etimologik va tarixiy qatlamlari tahlil qilinadi. Shuningdek, asardagi dubletlar, onomastik birliklar (antroponimlar, asar nomlari, toponimlar) hamda eskirgan, Oʻzbek tilining izohli lugʻatiga kirmagan soʻzlar atroflicha oʻrganiladi. Tadqiqot, shuningdek, Alisher Navoiyning tiliga bo'lgan munosabatini, uning tildagi oʻziga xos uslubiy vositalarining o'rnini va ahamiyatini ham yoritadi. Asar oʻrta maktab, litsey va oliy oʻquv yurtlari oʻquvchilari va talabalari uchun Oʻzbek tilining tarixiy taraqqiyotini oʻrganishda muhim manba boʻlib xizmat qiladi.
Asosiy mavzular
- «Majolisun-nafois» asarining umumiy tavsifi: Alisher Navoiy ijodining umumiy tavsifi, uning oʻzbek tilining taraqqiyotidagi oʻrni va «Majolisun-nafois» asarining ahamiyati.
- Asarning mazmun va mavzu jihatlari: Asarning tuzilishi, unda ko'tarilgan mavzular va Alisher Navoiyning oʻzbek tiliga boʻlgan munosabati.
- Asardagi turkiy so'zlar qatlami: Asarda qoʻllangan turkiy soʻzlar miqdori, ularning etimologik va tarixiy jihatdan oʻrganilishi.
- Asardagi arabiy so'zlar qatlami: Asarda qoʻllangan arabiy soʻzlar miqdori, ularning Oʻ TILga kirmagan qismi va tilimizga ta'siri.
- Asardagi eroniy so'zlar qatlami: Asarda qoʻllangan eroniy soʻzlar miqdori, ularning turkiy va arab tillari bilan aloqasi va tilimizga ta'siri.
- Asarda qoʻllangan dubletlar: Asarda uchraydigan fonetik jihatdan farqli boʻlgan soʻzlar (dubletlar) va ularning tahlili.
- Onomastik birliklar: Asarda qoʻllangan antroponimlar, asar nomlari va toponimlarning tahlili.
- Umumiy xulosa: Asarning leksik boyligini umumlashtirish, undagi turkiy, arabiy va eroniy soʻzlarning miqdori va ta'siri haqida xulosa chiqarish.