Манзарали дарахтларни купайтириш

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq xo'jaligi vazirligi tomonidan tayyorlangan bo'lib,

Asosiy mavzular

• 1-mavzu. Manzarali ko'chatzor tiplari va strukturasi. Manzarali ko'chatzor uchun yer maydoni ajratish va uni rejalashtirish.: Ko'chatzorlar (pitomnik) - ko'chat etishtirishga ixtisoslashgan maxsus xo'jalik faoliyat yuritadigan er maydoni. Ko'chatzorlarda mavsumiy ishlarni mavjudligi ishchilarni bandligini ta'minlaydi. Ko'chatzor aholi yashash joylariga va sug'orish shoxobchalariga yaqin, tuprog'i unumdor erlarda tashkil etiladi. Ko'kalamzorlashtirish va landshaft dizayni maqsadlari uchun manzarali, shakl berilgan va yuqori agrotexnik parvarishlangan ko'chatlar etishtiriladigan pitomnik manzarali pitomnik deyiladi. Maxsadiga ko'ra ko'chatzorlar o'rmon ko'chatzori, manzarali ko'chatzor, mevali ko'chatzorlarga ajratiladi. Yer maydoniga ko'ra kichik, o'rta va yirik manzarali ko'chatzorlarga bo'linadi. Faoliyat davomiyligiga ko'ra vaqtinchalik ko'chatzorlar ham mavjud.
• 2-mavzu. Manzarali daraxt-buta o'simliklar urug'larini terish, saqlash va ekishga tayyorlash tizimi.: Urug'ni ekishdan oldin tayyorlashda turli usullardan foydalaniladi, jumladan ijiq-qovoq, mexanik va kimyoviy usullar. Stratifikatsiya - bu urug'larning uyqu holatidan chiqishini tezlashtiradigan jarayon. Urug'lar maxsus yashiklarda yoki tranşeyalarda stratifikatsiya qilinadi. Stratifikatsiya uchun substrat sifatida toza va quruq torf yoki qumdan foydalaniladi. Bahorda ekish uchun urug'lar qor ostiga joylanadi yoki maxsus muzliklarda saqlanadi. Stratifikatsiya rejimi haroratga qarab tanlanadi.
• 3-mavzu. Manzarali ko'chatzorning parvarishlash bo'limi va uning innovatsion texnologiyalari.: Ko'kalamzorlashtirish maqsadida etishtirilgan ko'chatlarning shox-shabbalari tug'ri shakllangan, tug'ri shtamli va ildiz sistemasi yaxshi tarmoqlangan bo'lishi kerak. Daraxt ko'chatlari 4-8 yil, butalar esa 2-3 yil davomida parvarishlanadi. Ko'chatlar turli parvarishlash bo'limlarida (shkolka) ko'chiriladi va ular orasidagi masofa va ekish sxemasi o'zgarib boradi. Bu bo'limlarda ko'chatlar 1-2 yildan 6-8 yilgacha parvarishlanishi mumkin.
• 4-mavzu. Yirik shkiamli va konteynerda ko'chat etishtirishning innovatsion texnologiyalari.: Bu mavzu yirik shkiamli ko'chatlar va konteynerlarda ko'chat etishtirishning innovatsion texnologiyalariga bag'ishlangan. Yirik ko'chatzorlarda ko'chatlar 1-2 yoshdan 6-8 yoshgacha parvarishlanadi. Ko'chatlarning ildiz sistemasi yaxshi shakllanishi uchun ularning qator oralaridagi tuproq kuzgi shudgor tizimida tayyorlanadi va qazib olinadi. Bu jarayonda ildizlar qirqilib, poplar ildiz sistemasi rivojlanadi. Yirik shkiamli ko'chatlarni etishtirishda daraxtlarning shox-shabbalari va tanasi ham shakllantiriladi.