Шарқ жийдаси меваларини териш, сақлаш ва қуритиш технологиясини такомиллаштириш
Ushbu dissertatsiya sharq жийдаси (Elaeagnus orientalis) mevalarini terish, saqlash va quritish texnologiyasini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda sharq жийдасиning biologik va xўжалик-biologik xususiyatlari, mevalarini yig'ib-terish va saqlash usullari o'rganilgan. Shuningdek, mevalarni quritishning iqtisodiy samaradorligi ham tahlil qilingan. Dissertatsiyada sharq жийдасиning kelib chiqishi, taksonomiyasi, O'zbekistonda tarqalishi va uning oziq-ovqat, dorivorlik va boshqa qiymati haqida ma'lumotlar berilgan. Tadqiqot natijalari asosida sharq жийдаси mevalarini saqlash va qayta ishlash bo'yicha takomillashtirilgan texnologiyalar va tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Sharq жийдасининг (Elaeagnus L) resurslari va ularni madaniylashtirishning nazariy asoslari: Ushbu bobda жийда oilasi, jumladan Elaeagnus L turkumi haqida umumiy ma'lumotlar berilgan. Sharq жийдасиning kelib chiqishi, tarqalishi, taksonomik tasnifi, morfologik va bioekologik xususiyatlari, madaniylashtirilgan navlari va ularning qiymati haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
- Tadqiqotni o'tkazish ob'ekti, dasturi va uslubi: Ushbu bobda tadqiqot o'tkazilgan hudud (Toshkent viloyati, Toshkent davlat agrar universiteti) ning tuproq-iqlim sharoiti, tadqiqot ob'ekti, dasturi va uslublari haqida ma'lumotlar berilgan. Tadqiqot jarayonida qo'llanilgan metodlar va tajriba o'tkazish sharoitlari tavsiflangan.
- Sharq жийдаси mevalarini biokimyoviy tadqiq etish va saqlash usullari: Bu bobda sharq жийдаси mevalarining kimyoviy tarkibi, jumladan uglevodlar, oqsil, vitaminlar, organik kislotalar va boshqa biologik faol moddalar miqdori aniqlangan. Mevalarni saqlashning turli usullari (quritish, vakuumli qadoqlash) sinab ko'rilgan va ularning samaradorligi baholangan.
- Sharq жийдасини quritishning iqtisodiy samaradorligi: Ushbu bobda sharq жийдаси mevalarini quritish texnologiyasining iqtisodiy samaradorligi hisoblab chiqilgan. Quritish jarayonining xarajatlari va olingan mahsulotning bozor narxi asosida sof foyda va rentabellik ko'rsatkichlari aniqlangan.