Алое (Aloe Arborescens М) доривор ўсимлигини очиқ майдонларда етиштириш ва маҳсулот сифатини баҳолаш
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi Aloe (Aloe arborescens M) dorivor o'simligini ochiq maydonlarda yetishtirish va mahsulot sifatini baholashga bag'ishlangan. Tadqiqotda Aloe o'simligining biologik xususiyatlari, Toshkent viloyati iqlim va tuproq sharoitlarida uni yetishtirish agrotexnikasi, jumladan ko'chat tayyorlash, sug'orish, o'g'itlash, zararkunandalarga qarshi kurashish usullari, o'simlikning o'sishi va rivojlanishi, hosildorligi hamda mahsulot sifati ilmiy asosda o'rganilgan. Tadqiqot natijalari iqtisodiy samaradorlik nuqtai nazaridan ham tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Aloe o'simligining biologik va morfologik xususiyatlari: Aloe o'simligining klassifikatsiyasi, tarqalishi, morfologik belgilari (tashqi ko'rinishi, o'sish shakli, barglari, gullari) haqida ma'lumot berilgan. O'simlikning iqlim va tuproq sharoitlariga moslashuvi, tabiiy muhitda tarqalishi atroflicha o'rganilgan.
- Aloe o'simligining Toshkent viloyati sharoitida yetishtirilishi: Tadqiqot Toshkent viloyatida o'tkazilgan. Viloyatning iqlim (harorat, yog'ingarchilik, namlik) va tuproq sharoitlari (tuproq turlari, ularning tarkibi, fiziko-kimyoviy xususiyatlari) batafsil o'rganilgan. Bu sharoitlarning Aloe o'simligini yetishtirishga ta'siri tahlil qilingan.
- Aloe o'simligini yetishtirish agrotexnikasi: Aloe ko'chatlarini issiqxonada tayyorlash, ularni ochiq maydonlarga ekish sxemalari, sug'orish, o'g'itlash, begona o'tlarga qarshi kurashish agrotexnik tadbirlari aniqlangan. Turli variantlarda o'tkazilgan tajribalar natijasida optimal agrotexnik usullar aniqlangan.
- Aloe o'simligining o'sishi, rivojlanishi va mahsulot sifati: Turli agrotexnik tadbirlarning o'simlikning o'sishiga (bo'yi, barglar soni, barglar uzunligi) va rivojlanishiga ta'siri o'rganilgan. O'simlikning xom ashyosining sifat ko'rsatkichlari (namlik, kul miqdori, organik moddalar) aniqlangan va baholangan.
- Aloe o'simligini yetishtirishning iqtisodiy samaradorligi: Aloe o'simligini yetishtirish xarajatlari, mahsulot sotishdan tushgan daromad, sof foyda va rentabellik darajasi hisoblab chiqilgan. Turli variantlarning iqtisodiy samaradorligi taqqoslangan.