Архитектура Древней Индии.Конструктивные приёмы
Ushbu kitob qadimgi Hindiston arxitekturasi va uning konstruktiv usullarini o'rganadi. Unda Xitoy, Yunoniston, Eron va Mesopotamiyadan farqli o'laroq, Hindistonning o'ziga xos me'moriy an'analariga urg'u beriladi. Kitobda qadimgi Hindistonning madaniy-tarixiy konteksti, jumladan, Hind daryosi vodiysi sivilizatsiyasining o'rni, vedalar va hind adabiyotining ta'siri hamda arxeologik topilmalar tahlil qilinadi. Muallif, ayniqsa, yog'och konstruksiyalar, toshdan yasalgan binolarda yog'och me'morchiligining ta'siri, shu jumladan, tosh ustunlar, tosh plitalar va boshqa qurilish elementlarining detallari bilan tanishtiradi. Shaharsozlik, turar-joy binolari va ibodatxonalarning qurilish texnikalari, jumladan, yog'ochdan yasalgan qismlarning toshga o'yib ishlangan ko'rinishlari, toshdan yasalgan devorlar va shiftlar, shuningdek, turli xil gumbazlar va kamar tuzilmalari ham batafsil yoritiladi. Kitobda qadimgi hind me'morchiligining o'ziga xos jihatlari, jumladan, tosh va yog'ochdan foydalanish usullari, shuningdek, ushbu san'atning Xitoy va boshqa Osiyo mamlakatlari me'morchiligiga ta'siri ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Qadimgi Hindiston arxitekturasi va madaniyatining umumiy ko'rinishi: Hindistonning jahon tarixi va san'ati olamidagi o'rni, uzoq vaqt davomida Hindistonning sivilizatsiya va hunarmandchilik beshigi sifatida ko'rilishi, lekin keyinchalik bu fikrlar qisman o'zgarib, tarixiy dalillarning yangicha talqin qilinishi tahlil etiladi. Shuningdek, Hind daryosi vodiysi sivilizatsiyasi va uning Mesopotamiya va Elam bilan bog'liqligi, lekin o'ziga xosligi hamda bu sivilizatsiyaning qulashi sabablari haqida so'z yuritiladi.
- Yog'och konstruksiyalar va ularning tosh me'morchiligiga ta'siri: Hindistonda yog'och konstruksiyalar tizimi va uning qadimiy davrlarda tobora ommalashib borishi, hatto toshdan qurilgan binolarda ham yog'och konstruksiyalar usullarini qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi. Sanxi shahridagi stupa atroflaridagi tosh panjaralari misolida yog'och konstruksiyalarning toshga o'yib ishlangan ko'rinishlari batafsil ko'rsatib beriladi.
- Tosh qazish texnikasi va konstruktiv elementlar: Karl va Adjanta g'orlaridagi me'moriy yodgorliklarda toshga o'yib ishlangan yog'och konstruksiyalari elementlari, jumladan, arkalar, ustunlar va boshqa tuzilmalar tasvirlanadi. Yog'och konstruksiyalar toshga o'yib ishlangan bo'lsa-da, ularning o'ziga xos shakli va vazifasi saqlanib qolganligi ta'kidlanadi.
- Arxitektura usullari va konstruktiv tizimlar: Turli xil g'isht va tosh konstruksiyalarining tasvirlari, jumladan, toshdan yasalgan arkalar, qabrlar, ayvonlar va boshqa me'moriy elementlarning qurilish usullari yoritiladi. Jumladan, gorizontal qatlamlash usuli, tosh g'ishtlar bilan qoplangan va yog'och elementlar bilan mustahkamlangan konstruksiyalar, shuningdek, tog'li hududlarda qo'llanilgan yog'och qurilish usullari tahlil qilinadi.
- Qadimgi Hindiston me'morchiligida gumbazlar va arkalar: Hindiston me'morchiligida gumbazlar va arkalarning o'rni, ularning qurilish usullari va shakllari, jumladan, toshdan yasalgan gumbazlar va arkalar batafsil ko'rsatiladi. Tog' jinslariga o'yib ishlangan gumbazlar va ularning tashqi ko'rinishi, shuningdek, bu usullarning boshqa madaniyatlar bilan aloqasi ham ko'rib chiqiladi.