Экология. Безопасности жизнедеятельности
Ushbu kitob ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiatdan foydalanish va ekologik xavfsizlik masalalariga bag'ishlangan. Unda insonning tabiatga ta'siri, ekologik muammolar, ularning sabablari va yechimlari, shuningdek, O'zbekistonning ekologik holati hamda xalqaro hamkorlik masalalari atroflicha yoritilgan. Kitobda ekologik monitoring, tabiatni muhofaza qilish qonunchiligi, energiya manbalarining atrof-muhitga ta'siri kabi muhim mavzular qamrab olingan.
Asosiy mavzular
- Ekologiyaga kirish: Ekologiyaning predmeti, maqsadi va vazifalari, asosiy tushunchalar va ta'riflar, ekologiyaning rivojlanish bosqichlari.
- Atmosfera va gidrosferaga antropogen ta'sirlar: Zaharlovchi moddalar, ularning turlari va ta'siri, atmosfera va gidrosferaning ifloslanishi sabablari va oqibatlari.
- Qishloq xo'jaligi ekologiyasi: Qishloq xo'jaligining ekologik muammolari, pestisidlar va kimyoviy o'g'itlardan foydalanishning oqibatlari, agrosistemalar va ularning barqarorligi.
- O'zbekiston ekologik muammolari: O'zbekistonda demografik vaziyat va uning ekologiyaga ta'siri, hududlar kesimida ekologik muammolar, migratsiya oqimlari va ularning sabablari.
- Atmosferaning ifloslanishi: Atmosferaga zararli moddalar chiqishining asosiy manbalari, ekologik oqibatlari, jumladan, global isish, kislotali yomg'irlar.
- Suv havzalarining ifloslanishi: Suv havzalarining ifloslanish sabablari, jumladan, sanoat va kommunal oqindilar, ularning tabiatga va inson salomatligiga ta'siri.
- Energetika va atrof-muhit: An'anaviy energetika (ISS, atom, gidroenergetika) va muqobil energiya manbalarining (quyosh, shamol) atrof-muhitga ta'siri.
- Tabiatni muhofaza qilish va barqaror rivojlanish: Tabiatni muhofaza qilishning umumiy tamoyillari, Qizil kitob, qo'riqxonalar, milliy bog'lar, Jahon okeani resurslaridan foydalanish va muhofazasi.
- Ekologik monitoring va nazorat: Ekologik monitoringning turlari, davlat ekologik monitoringi, ekologik nazoratning asosiy vazifalari va tamoyillari.
- Xalqaro hamkorlik: Xalqaro ekologik tashkilotlar, konvensiyalar, kelishuvlar va ularning tabiatni muhofaza qilishdagi o'rni.