Ботаника ва ўсимликлар
Ushbu O'zbekistonda biologiya fanining asosiy yo'nalishlaridan biri bo'lgan botanika fani bo'yicha tayyorlangan ma'ruzalar matni, o'simliklarning tuzilishi, morfologiyasi, ekologiyasi, sistematikasi, tarqalishi, ahamiyati hamda qishloq xo'jaligidagi o'rni haqida keng qamrovli ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Kitobda o'simliklar hujayrasi, to'qimalari, organlari, gullash jarayoni, changlanish, urug'lanish, meva va urug'larning rivojlanishi, shuningdek tuban va yuksak o'simliklar, bakteriyalar, suvo'tlar, zamburug'lar, lishayniklar hamda ularning qishloq xo'jaligidagi ahamiyati haqida batafsil bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Botanika va o'simliklar fiziologiyasi: O'simliklarning tashqi ko'rinishi, tuzilishi, rivojlanishi, hayotiy jarayonlari, oziqlanishi, fotosintez, nafas olish, ko'payish, transpiratsiya, moslashish kabi tiriklik xususiyatlari, evolutsion taraqqiyot jarayonidagi rivojlanishi, tarqalish qonuniyatlari, filogenetik sistemaga solish, foydalanish va muhofaza qilish yo'llari.
- Hujayra tuzilishi va organoidlari: Hujayraning tuzilishi, sitoplazma, mitoxondriya, ribosomalar, endoplazmatik retikulum, yadro, plastidalar (leykoplast, xloroplast, xromoplast), hujayra devori va uning vazifalari.
- O'simlik to'qimalari va ularning turlari: To'qima, uning turlari (qoplovchi, asosiy, o'tkazuvchi), rivojlanishi, tuzilishi va joylanishi, hamda qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- O'simlik organlarining morfologiyasi va tuzilishi: Ildiz, poya, barglarning tuzilishi, shakli, vazifalari, turlari, rivojlanishi va qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- Gul tuzilishi va to'pgullar: Gulning umumiy tuzilishi, jinsiy organlari (changchi, urug'chi), changlanish, urug'lanish, to'pgullar va ularning turlari, hamda qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- Meva va urug'larning tuzilishi va klassifikatsiyasi: Meva va urug'larning tuzilishi, turlari, yetilishi, tarqalishi, hamda qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- Ko'payish usullari va evolutsiyasi: O'simliklarning jinsiy va jinssiz ko'payish usullari, gametogenez, urug'lanish, embriogenez, ularning evolutsiyasi va qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- Yuksak arxeoganal va ochiq/yopiq urug'li o'simliklar: Yuksak arxeoganal organizmlar, moxsimonlar, paporotniklar, ginkgolar, ninabarglilar, ularning tuzilishi, rivojlanishi va qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- O'simliklar ekologiyasiga kirish: Ekologiya, ekologik omillar (edafik, biotik, antropogen), ularning turlari, o'simliklarning yashash sharoiti va muhitga moslashishi, ekologik ahamiyati.
- O'simliklar geografiyasi va geobotanika: O'simliklar geografiyasi, geobotanika, O'zbekiston o'simliklari, ularni muhofaza qilish, sug'oriladigan yerlar (vohalar)ning o'simliklari, fitotsenozlar va agrofitotsenozlar.
- Tuban o'simliklar: Suvo'tlar, zamburug'lar, lishayniklarning tuzilishi, turlari, ko'payishi va qishloq xo'jaligidagi ahamiyati.
- Bakteriyalar: Bakteriyalarning tuzilishi, shakli, ko'payishi, kasallik qo'zg'atuvchi turlari va ularning qishloq xo'jaligidagi zarari.