С 60 , С 70 органик макромолекулалари ҳамда углеродли нанотрубкаларнинг эритмаларда ва буғланаѐтган томчилар ҳажмида ўз-ўзидан ташкилланиш механизмлари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati organik makromolekulalar, xususan, fullerenlar va uglerodli nanotrubkalarining turli eritmalarda hamda bug'lanayotgan tomchilar hajmidagi o'z-o'zidan tashkil topish mexanizmlarini tadqiq etadi. Tadqiqotda yangi nazariy va eksperimental usullar qo'llanilgan bo'lib, ularning natijalari nanostruktural materiallar va optoelektronik qurilmalar yaratish uchun muhim ahamiyat kasb etadi.
Asosiy mavzular
- Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zaruriyati: Uglerodning yangi nanostruktural shakllarining, xususan, C60, C70 fullerenlari va uglerodli nanotrubkalarining eritmalardagi fizik xususiyatlarini tadqiq qilish zamonaviy fizika uchun muhim vazifa hisoblanadi. Bu tadqiqotlar yangi funksional nanomateriallar yaratish istiqbollarini ochib beradi.
- Tadqiqotning O'zbekiston Respublikasi fan va texnologiyalarini rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlariga mosligi: Tadqiqot fizik, astronomiya, energetika va mashinasozlik kabi fanlar yo'nalishlariga mos holda amalga oshirilgan.
- Xorijiy ilmiy tadqiqotlar sharhi: Fullelerlar va uglerodli nanotrubkalarining tadqiqotlari dunyoning yetakchi ilmiy markazlarida olib borilmoqda, jumladan, AQSH, Yaponiya, Xitoy, Buyuk Britaniya, Rossiya va Ukraina kabi davlatlarda.
- Tadqiqot maqsadi va vazifalari: Maqsad: C60, C70 organik makromolekulalari hamda uglerodli nanotrubkalarning eritmalarda va bug'lanayotgan tomchilar hajmidagi o'z-o'zidan tashkilalanishining fizik mexanizmlarini tadqiq etish. Vazifalar: molekulalarning o'z-o'zidan tashkilalanishi va yig'ilishini tadqiq qilish, optimal usullarni aniqlash, lazer nurlanishining optik xossalarini o'rganish, nazariy va eksperimental tadqiqotlar olib borish.
- Tadqiqot usullari: Elektron mikroskopiya, optik spektroskopiya, rentgenografiya, dinamik yorug'lik sochilish kabi usullar qo'llanilgan.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Yangi nazariy va eksperimental usullarning ishlab chiqilishi, nanoklasterlarning hosil bo'lish mexanizmlarining aniqlanishi, optik xossalarining tadqiqi.
- Tadqiqotning amaliy ahamiyati: Olingan natijalar yangi funksional nanomateriallar va mikroelektronika elementlarini yaratishda qo'llanilishi mumkin.
- Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi va aprobatsiyasi: Tadqiqot natijalari 29 ta konferensiyada muhokama qilingan va 50 dan ortiq ilmiy ishda chop etilgan.
- Xulosa: Tadqiqot natijalari o'z-o'zidan tashkilalanish jarayonlarining fizik mexanizmlarini tushuntirishga, yangi nanomateriallar yaratishga va zamonaviy texnologiyalarni rivojlantirishga hissa qo'shadi.