Qurilish jarayonlari texnologiyasi
Ushbu kitob «Qurilish jarayonlari texnologiyasi» fanidan amaliy mashg'ulotlar uchun mo'ljallangan bo'lib, unda Yer ishlari, jumladan, xandaqlarni qazish hajmini hisoblash, ekskavatorlarning turlari va ularni tanlash, sҚRэплэр bilan gruntlarni ishlash, gidroekskaatorlar, hamda g'isht va tosh terish texnologiyalari batafsil yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy misollar va hisob-kitoblar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Xandaqni qazishda yer ishlari hajmini hisoblash: Ushbu mavzu doirasida yer inshootlari tasnifi, yer ishlariga umumiy tushuncha, grunt turlari va ularning xossalari, hamda xandaqlar va kotlovanlar hajmini hisoblash usullari, jumladan, turli geometrik shakllar uchun formulalar keltirilgan. Qo'shimcha ravishda, gruntlarni suvsizlantirish usullari va ularning samaradorligi ham tahlil qilinadi.
- Xandaqni qazuvchi ekskavatorning tipi va markasini tanlash yo'li: Bu mavzu turli xildagi ekskavatorlar, ularning konstruktiv xususiyatlari, ishlash tamoyillari va ularni tanlash mezonlari haqida ma'lumot beradi. Xususan, bir cho'michli ekskavatorlar (to'g'ri, teskari kulochli, draglayn), skreperlar, buldozerlar va greydyerlarning qo'llanilishi, shuningdek, ularning samaradorligini hisoblash usullari ko'rib chiqiladi.
- O'yma va ko'tarmadagi grunt hajmlarini hisoblash: Mavzu o'yma va ko'tarmalardagi grunt hajmlarini hisoblashning turli usullarini (to'rt qirrali va uch qirrali prizmalar, piramida, konus) tushuntiradi. Maydonni tekislashda ishchi belgilar, nol chiziqlari va ularning hajmlarga ta'siri ham yoritiladi.
- G'ishtni terish hajmini hisoblash va mehnat sarfi jadvalini tuzish: Bu mavzu g'isht terish texnologiyasi, turli xil terish usullari, choklarni bog'lash usullari, terish qoidalariga rioya qilish muhimligi, shuningdek, terim jarayonini tashkil etish va mehnat sarfini hisoblash haqida ma'lumot beradi. Qish sharoitida g'isht terish usullari va ularga qo'shimcha moddalar qo'shish ham ko'rsatilgan.