“Standartlashtirish to’g’risida”gi qonun. Texnik jixatdan tartibga solish qonuni. Aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari sohasida standartlashtirish va texnik jixatdan tartibga solish tizimi
Ushbu kitob standartlashtirishning xalqaro tashkilotlari, aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya sohasidagi ishlarni xalqaro ISO 9000-2008 seriyasidagi standartlar asosida tashkil etish, hamda mahsulotlar to'g'risidagi ma'lumotlarni standartlashtirish va kodlash kabi muhim mavzularni chuqur yoritadi. Kitobda ISO tashkilotining tarixi, maqsadlari va faoliyati, shuningdek, ISO 9000 seriyali standartlarning zamonaviy talablari, ularning ahamiyati va qo'llanilishi batafsil tushuntirilgan. Telekommunikatsiya sohasidagi xalqaro TL-9000 standarti va uning talablari, shuningdek, mahsulot kodlashning usullari, jumladan shtrix kodlash va simvolika turlari haqida ham ma'lumot berilgan. Kitob oxirida nazorat savollari va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Standartlashtirish bo'yicha xalqaro tashkilotlar: Ushbu mavzu standartlashtirishning pirovard maqsadlari, birinchi xalqaro organ IECning tashkil topishi, keyinchalik Milliy standartlash uyushmasi (ISO) federatsiyasi tomonidan amalga oshirilgan ishlar va ISO tashkilotining tarixi, maqsadlari va huquqiy maqomi haqida ma'lumot beradi. Hozirgi kunda ISO 148 mamlakatlarni birlashtirgani va uning Jenevadagi markaziy kotibiyati haqida ham so'z yuritiladi.
- Aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya sohasidagi «metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish» bo'yicha ishlarni xalqaro ISO 9000-2008 seriyasidagi standartlar asosida tashkil etish: Bu qismda jahon bozorida sifatning o'rni, O'zbekistonning sifatni oshirishga oid yondashuvlari, korxonalarning xalqaro hamkorliklari va ISO 9000 seriyali standartlarning ahamiyati tushuntiriladi. Mahsulot sifatining doimiy yaxshilanishi, zamonaviy ёндошуvlar, sifatning falsafiy tushunchalari, Aristotelning «toifalar» asari va Hegelning sifat ta'riflari, shuningdek, ISO 9000 standartlarining qo'llanilishi va ularning asosiy talablari batafsil bayon etilgan. Shu bilan birga, sifati menejment tizimlari va ularning PDCA sikli (Shuxart-Deming sikli) asosida takomillashtirilishi haqida ham ma'lumot berilgan.
- Mahsulotlar to'g'risidagi ma'lumotlarini standartlashtirish va kodlash: Ushbu bo'limda mahsulotni kodlashning ahamiyati, uning rivojlanish bosqichlari, kodlash usullari, jumladan shtrix kodlar, ularning turlari (1D va 2D), ishlatilishi va o'qilishi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, simvolika tushunchasi, uning turlari va chiziqli hamda matritsali shtrix kodlar orasidagi farqlar ham tahlil qilingan.