Maxsulotning xayotiy sikli. Sifatni baxolash ko‘rsatkichlari va usullari. ISO 9000 xalqaro standartlar asosida sifat menejmenti tizimi va uning joriy qilinishi
Ushbu taqdimotda "Maxsulotning xayotiy sikli. Sifatni baxolash koʻrsatkichlari va usullari. ISO 9000 xalqaro standartlar asosida sifat menejmenti tizimi va uning joriy qilinishi" mavzusi yoritilgan. Unda maxsulotning hayotiy sikli, sifatni baholash usullari hamda ISO 9000 xalqaro standartlari asosida sifat menejmenti tizimini joriy etish bosqichlari tushuntiriladi. Maxsulotni yaratish, ishlab chiqarish va foydalanish bosqichlarida sifatni baholash usullari, jumladan, 1-rasmda koʻrsatilgan bosqichlar tahlil qilingan. Shuningdek, 1959-yildan buyon qabul qilingan harbiy va xalqaro standartlar (MIL-Q9A58, BSI 5750, ISO 9000 seriyasi) tarixiy rivojlanishi hamda ularning mazmuni, shu jumladan ISO 9000:2005, ISO 9001:2008, ISO 9004:2009 standartlari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Ta'kidlanishicha, sifatni ta'minlash zamonaviy yondashuv sifatida jarayonli yondashuvni qo'llashni nazarda tutadi. Jahon bozorida raqobatbardoshlikni oshirish uchun ISO 9000 standartlariga muvofiq ishlash muhimligi, Oʻzbekiston sharoitida esa sifatni oshirishga qaratilgan izchil yondashuvning ahamiyati qayd etilgan. Shuningdek, sifat tushunchasining falsafiy asoslari (Aristotel, Gegel) va zamonaviy ta'riflari (ISO standartlari) ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Maxsulotning hayotiy sikli va sifatni baholash: Ushbu bo'limda maxsulotning hayotiy siklining turli bosqichlari (yaratish, ishlab chiqarish, foydalanish) hamda har bir bosqichda sifatni baholash usullari tushuntiriladi. Xususan, 1-rasmda keltirilgan maxsulot sifatini o'lchash bosqichlari, ya'ni potensial iste'molchilar, maxsulotni ishlab chiqarish va iste'molchilar bosqichlari tavsiflanadi.
- Sifat menejmenti tizimi va ISO 9000 standartlari: Bu qismda sifatni boshqarishga oid xalqaro standartlar, jumladan, AQSH harbiy standarti MIL-Q9A58, Britaniya standarti BSI 5750 va ularning asosida yaratilgan ISO 9000 seriyali xalqaro standartlar tarixi va mazmuni yoritiladi. Xususan, ISO 9000:2005, ISO 9001:2008 va ISO 9004:2009 standartlari haqida batafsil ma'lumot beriladi. Shuningdek, sifat menejmenti tizimini (SMT) joriy etish va uni takomillashtirishning ahamiyati ta'kidlanadi.
- Sifat tushunchasining rivojlanishi: Mazmunan, bu bo'limda sifat tushunchasining falsafiy jihatdan rivojlanishi, jumladan, Aristotel va Gegel kabi faylasuflarning fikrlari, shuningdek, sifatning zamonaviy ISO standartlari asosidagi ta'riflari keltiriladi. Jamiyatning rivojlanishi va iste'molchilar talablarining o'zgarishi bilan sifat tushunchasi ham qanday o'zgargani tahlil qilinadi.