Elektromagnit induksiya xodisasi
Ushbu kitobda elektromagnit induksiya hodisasi, uning qonunlari, o'tkazgichning induktivligi, o'zaroinduksiya, tokning magnit maydon energiyasi, magnetiklar magnit maydonlari va Maksvell tenglamalari kabi muhim mavzular yoritilgan. Har bir mavzu nazariy asoslari bilan tushuntirilib, misol va masalalar orqali mustahkamlangan. Kitobda shuningdek, elektromagnit induksiyaga oid test savollari va amaliy mashg'ulotlar ham keltirilgan bo'lib, talabalarning bilimlarni chuqurroq o'zlashtirishiga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Elektromagnit induksiya hodisasi va Lens qonuni: Faradey tomonidan kashf etilgan elektromagnit induksiya hodisasi, ya'ni o'zgaruvchan magnit maydonida elektr yurituvchi kuchning paydo bo'lishi va Lens qonuni, induksion tokning yo'nalishini aniqlash qoidasi tushuntiriladi. Bunda elektromagnit induksiya qonunining asosiy tenglamalari (Faradey-Maksvell qonuni) keltirilgan.
- O'tkazgichning induktivligi va o'zinduksiya hodisalari: O'tkazgichning o'z magnit maydoni va uning tok kuchi bilan bog'liqligi, induktivlik tushunchasi va uning birligi (Genri) bilan tanishtiriladi. Shuningdek, zanjirni uzish va ulashda yuzaga keladigan o'zinduksiya hodisasining mohiyati va tenglamalari ko'rib chiqiladi.
- O'zaroinduksiya: Bir konturdan oqayotgan tokning o'zgarishi natijasida ikkinchi yaqin turgan konturda induksion EYuK ning paydo bo'lishi, ya'ni o'zaroinduksiya hodisasi tushuntiriladi. O'zaroinduksiya koeffisiyenti va uning qiymatiga ta'sir etuvchi omillar ko'rsatiladi.
- Tokning magnit maydon energiyasi: Tok o'tkazuvchi o'tkazgichda hosil bo'ladigan magnit maydonning energiyasi va uning zichligi uchun ifodalar keltiriladi. Magnit maydon energiyasining tok kuchiga va induktivlikka bog'liqligi tahlil qilinadi.
- Magnetiklar va ularning magnit maydonlari: Magnitlanish xususiyatiga ega bo'lgan moddalar – magnetiklar, ularning molekulyar toklar va magnit momentlari orqali tushuntiriladi. Atom va molekulalarning orbital magnit momentlari, magnitlanganlik vektori va magnetikdagi ichki magnit maydoni hosil bo'lishi ko'rib chiqiladi.
- Maksvell tenglamalari: Elektromagnit maydonlar nazariyasining asosini tashkil etuvchi Maksvell tenglamalari, ularning mazmuni va keltirib chiqarilishi tushuntiriladi. Har bir tenglamaning fizik ma'nosi va qo'llanilishi izohlanadi.