Коллоидно-химические свойства новых активированных адсорбентов полученных на основе бентонитовых глин
Ushbu kitob O'zbekistonda foydalaniladigan mahalliy bentonit gil'laridan olingan yangi faollashtirilgan adsorbentlarning kolloid-kimyoviy xossalarini o'rganishga bag'ishlangan ilmiy tadqiqot hisoblanadi. Tadqiqotda bentonit gil'larining kimyoviy va mineralogik tarkibi, ularni faollashtirish usullari, hamda olingan adsorbentlarning turli moddalar (benzin, uglerod oksidi) bilan o'zaro ta'sir mexanizmlari, termodinamik xossalari atroflicha o'rganilgan. Tadqiqot natijalari o'simlik moylarini tozalash va yog' sanoati uchun yangi, samarali adsorbentlar ishlab chiqishda amaliy ahamiyatga ega.
Asosiy mavzular
- Bentonit gil'larining kimyoviy va mineralogik tarkibi: Tadqiqotda O'zbekistonning turli hududlaridan olingan bentonit namunalarining kimyoviy va mineralogik tarkibi, jumladan, asosiy oksidlarning miqdori va ularning nisbatlari tahlil qilingan. Asosan Askamar bentoniti tarkibida montmorilonit, kremniy dioksidi, alyuminiy oksidi va boshqa elementlar mavjudligi aniqlangan.
- Bentonit gil'larini faollashtirish usullari va adsorbentlarning xossalari: Bentonit gil'larini di'stillyatsiya qilingan suv bilan boyitish va keyinchalik sulfat kislota bilan faollashtirish usullari o'rganilgan. Faollashtirish jarayonida adsorbentlarning fizik-kimyoviy xossalari, jumladan, sorbsion qobiliyati, termik barqarorligi va tuzilishi o'zgarganligi aniqlangan.
- Adsorbentlarning benzin va uglerod oksidi bilan o'zaro ta'sir mexanizmlari: Olingan faollashtirilgan bentonit adsorbentlarining benzin va uglerod (IV) oksidi molekulalarini adsorbsiya qilish kinetikasi va termodinamikasi tadqiq qilingan. Turli harorat va konsentratsiyalarda adsorbsiya jarayonining borishi, uni ta'sir etuvchi omillar o'rganilgan.
- O'simlik moylarini tozalashda adsorbentlardan foydalanish: Tadqiqotda olingan faollashtirilgan bentonit adsorbentlarining paxta yog'ini tozalash, ya'ni rang beruvchi moddalarni (xlorofill, gossi'pol) ajratishdagi samaradorligi o'rganilgan. mahalliy adsorbentlarning import mahsulotlariga nisbatan iqtisodiy samaradorligi hamda ularning qo'llanilishi bo'yicha tavsiyalar berilgan.