Автомобил конструкцияси ва ҳисоби
Ushbu kitob "Avtomobil konstruksiyasi va hisobi" mavzusida bo'lib, unda avtomobilning tuzilishi, ishlash prinsipi, hisoblash usullari, rivojlanish tarixi, hamda turli tizimlarining (dvigatel, transmissiya, transmissiya tizimlari, rul boshqaruv tizimi, tormoz tizimi, osma, g'ildirak) tavsiflari va hisob-kitoblari chuqur o'rganilgan. Kitobda avtomobilning asosiy agregatlari, mexanizmlari va ularning texnik xususiyatlari, shuningdek, ularga qo'yiladigan talablar batafsil yoritilgan. Materiallar o'zbek tilida zamonaviy avtomobil sanoatining rivojlanishi va O'zbekistonda avtomobilsozlikning shakllanishi kabi jihatlarni ham qamrab oladi. Mavzularning har biri uchun nazorat savollari berilgan bo'lib, talabalarga o'tilgan materialni mustahkamlashga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Kirish: Avtomobilning kashfiyoti, uning jamiyatdagi o'rni va avtomobil sanoatining O'zbekistonda rivojlanishi haqida umumiy ma'lumot.
- 1-BOB. AVTOMOBILLAR KONSTRUKTSIYASI: Avtomobilning rivojlanish tarixi, O'zbekistonda avtomobilsozlik, avtomobilga qo'yiladigan talablar, yuklanish va hisoblash rejimlari.
- 2-BOB. ILAShISh MUFTALARI: Ilashish muftasining tasnifi, qo'llanilishi, ish jarayoni, yuklanishlar va ularni hisoblash.
- 3-BOB. UZATMALAR QUTILARI: Uzatmalar qutisining vazifasi, tasnifi, kinematik sxemalari, yuklanishlar va hisoblash.
- 4-BOB. KARDAN UZATMALAR: Kardanli uzatmaning tasnifi, kinematikasi, dinamikasi, yuklanishlar va hisoblash.
- 5-BOB. ASOSIY UZATMA, DIFFERENTsIAL VA YaRIM O’QLAR: Asosiy uzatma, differentsial va yarim o'qlarning konstruktsiyasi, tahlili, hisoblash va yuklanishlar.
- 6-BOB. RUL BOShQARMASI: Rul boshqaruvining vazifasi, tasnifi, mexanizmlari, tavsiya etilgan parametrlar, rul mexanizmlarining taxlili va yuklanishlar.
- 7-BOB. TORMOZ BOShQARMASI: Tormoz tizimining tasnifi, unga qo'yiladigan talablar, tormoz mexanizmini baholash mezonlari va tahlili, tormoz yuritmalari va yuklanishlar.
- 8-BOB. OSMALAR: Osmalarning vazifasi, tasnifi, kinematik sxemalari, so'ndiruvchi va yo'naltiruvchi elementlari, yuklanishlar va hisoblash.
- 9-BOB. KO’PRIKLAR VA G’ILDIRAKLAR: Ko'priklarning vazifasi, tasnifi, konstruktsiyalarining tahlili, yuklanishlar va g'ildiraklarning tasnifi va qo'llanilishi.
- 10-BOB. AVTOMOBILLARNING KUCH HISOBI: Avtomobilning asosiy parametrlari, dvigatel xarakteristikalarini tanlash, avtomobil kuch uzatmasi parametrlari, avtomobilning tortish-tezlik xususiyatlarini baholash, tezlanish qobiliyati.