Ellikqal`a va Beruniy tumani hududlaridagi tarixiy-arxeologik va madaniy maskanlar tarixi: muammolar va yechimlar
Ushbu kitob O‘zbekistonning Qoraqalpog‘iston Respublikasi hududida joylashgan Ellikqal’a va Beruniy tumanlarining tarixiy va madaniy merosiga bag‘ishlangan. Unda O‘zbekiston mustaqillikka erishgandan so‘ng milliy tariximizni yangicha yondashuvlar asosida o‘rganish imkoniyatlari, bu borada olib borilayotgan tadqiqotlar, hududning qadimiy yodgorliklari va ularning arxeologik ahamiyati haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Mavzuning manbaviy asoslari va tarixshunosligi: Ushbu bobda Ellikqal’a va Beruniy tumanlari tarixini o‘rganishda foydalanilgan manbalar, antik mualliflar asarlari, fors bitiklari, Avesto, arab geograf olimlarining yozuvlari va arxeologik ma’lumotlar tahlil qilinadi. Hududning o‘tmishi haqida turli afsona va rivoyatlar keltirilgan. Shuningdek, hudud yodgorliklarining o‘rganilish tarixi va bu borada tadqiqotchilarning fikrlari ko‘rib chiqiladi.
- Ellikqal’a va Beruniy tumanlaridagi tarixiy-arxeologik qal’alar va ularning arxeologik jihatdan o‘rganilishi: Ushbu bobda hududda joylashgan yirik qal’a-shahristonlar – Katta Qirqqizqal’a, Ayozqal’a kompleksi, Toshxirmon, Qizilqal’a, Katta Guldursun, Qirqqizqal’a kabi yodgorliklarning arxeologik tuzilishi, devorlari, inshootlari va topilmalari haqida batafsil ma’lumot beriladi. Qal’alarning qurilish tarixi, vazifasi va ularning hudud tarixidagi o‘rni yoritiladi.
- Mustaqillik davrida davlatchilik tarixiga bo‘lgan munosabatning ahamiyati: Bu bobda O‘zbekiston mustaqillikka erishgandan so‘ng tarixga, ma’naviyatga va madaniyatga bo‘lgan e’tiborning kuchayishi, Beruniy va Ellikqal’a tumanlarida olib borilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, hududning madaniy va ma’rifiy rivojlanishi, ta’lim sohasidagi o‘zgarishlar, sport va sog‘liqni saqlash sohasidagi yutuqlar haqida so‘z yuritiladi.