Оғир металларнинг суғориладиган тупроқларда, сабзавот-полиз экинларида тўпланиши ва уларнинг экологик ҳолати

Ushbu avtoreferat Qashqadaryo viloyati G'uzor tumanidagi sug'oriladigan tuproqlarda va sabzavot-poliz ekinlarida og'ir metallarning to'planishi va ularning ekologik holatini baholashga bag'ishlangan. Tadqiqotda tuproq va o'simliklardagi og'ir metallar, pestitsidlar va tuproq sho'rlanishining ekologik xaritalari tuzilgan. Og'ir metallarni kam o'zlashtiradigan ekinlar navbatini aniqlash va tavsiyalar ishlab chiqish bo'yicha amaliy ishlar qilingan. Tadqiqot natijalari qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ekologik toza yetishtirish va atrof-muhit holatini yaxshilashga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Tuproqlarda og'ir metallarning to'planishi va tarqalishi: Tadqiqotda G'uzor tumanidagi sug'oriladigan tuproqlarda og'ir metallarning miqdori aniqlangan va ularning tuproq profili bo'ylab tarqalishi o'rganilgan. Turli qatlamlarda og'ir metallarning ruxsat etilgan me'yorlardan oshib ketganligi aniqlangan.
Sabzavot-poliz ekinlarida og'ir metallarning to'planishi: Turli sabzavot va poliz ekinlarining tuproqdagi og'ir metallarni o'zlashtirish darajasi aniqlangan. Ayrim ekinlarda (masalan, rediska, sabzi) og'ir metallarning ruxsat etilgan me'yorlardan ko'pligi qayd etilgan. Bu esa inson salomatligi uchun xavfli bo'lishi mumkinligi ta'kidlangan.
Tuproq va ekinlarning ekologik holati: Tadqiqot natijasida tuproqlarning ekologik holatini baholash maqsadida ekologik xaritalar (3D va sho'rlanish xaritalari) tuzilgan. Bu xaritalar qishloq xo'jaligi maydonlarining ekologik holatini aniqlash va ularni tiklash bo'yicha tavsiyalar berishga yordam beradi.
Qishloq xo'jaligi ekinlarini joylashtirish bo'yicha tavsiyalar: Tuproqning ekologik holatidan kelib chiqib, og'ir metallarni kam o'zlashtiradigan sabzavot-poliz ekinlarini joylashtirish bo'yicha ekologik qator tuzilgan. Bu esa ekologik toza mahsulot yetishtirishga imkon beradi.