Фармакология

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan chop etilgan bo'lib, Toshkent Pediatriya Meditsina Instituti talabalari uchun farmakologiya bo'yicha amaliy mashg'ulotlar uchun metodik qo'llanma hisoblanadi. Qo'llanma farmakologiyaning turli aspektlarini, dori vositalarining umumiy va xususiy ta'sirini, shuningdek, bolalar organizmining o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda dori vositalarini qo'llashni o'z ichiga oladi. Unda retsept yozish qoidalari, farmakokinetika va farmakodinamika, dori vositalarining tasnifi va ta'siri, nojo'ya ta'sirlari va ularni bartaraf etish yo'llari, shuningdek, turli kasalliklarda dori vositalarini qo'llash usullari bayon etilgan. Qo'llanma talabalarga farmakologiya fanini chuqur o'rganishlari va amaliy ko'nikmalarni shakllantirishlari uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni beradi.

Asosiy mavzular

• Umumiy retseptura va umumiy farmakologiya: Farmakologiyaning vazifalari, dori vositalarining manbalari, farmakokinetika va farmakodinamika, retsept yozish qoidalari, dori shakllari, bolalar uchun retsept yozish xususiyatlari, dori dozalari, farmakokinetika va farmakodinamikaning umumiy prinsiplari.
• Neyrotrop vositalar: Afferent innervatsiya vositalari (mahalliy anestetiklar, bog'lovchi, o'rab oluvchi, adsorbsiyalovchi va bezovta qiluvchi vositalar), М- va Н-xolinoretseptorlariga ta'sir qiluvchi vositalar, adrenoretseptorlarga ta'sir qiluvchi vositalar (adrenomimetiklar, adrenoblokatorlar), narkoz vositalari, psixotrop vositalar (neyroleptiklar, antidepressantlar, litiy tuzlari).
• Ijro etuvchi organlarga ta'sir qiluvchi vositalar: Nafas olish organlariga ta'sir qiluvchi vositalar (surfactant sintezini rag'batlantiruvchi, analeptiklar, yo'talga qarshi, balg'am ko'chiruvchi, bronxolitiklar), yurak-qon tomir tizimiga ta'sir qiluvchi vositalar (kardiotoniklar, antiaritmiklar, arterial qon bosimiga ta'sir qiluvchi vositalar), diuretiklar, angioprotektorlar.
• Almashinuv jarayonlarga ta'sir qiluvchi vositalar: Gormonal vositalar (gipofiz, qalqonsimon bez, qalqonsimon oldi bezlari, jinsiy bezlar gormonlari), vitaminlar va vitamin preparatlari, yallig'lanishga qarshi vositalar.
• Protimikrob, ximioterapevtik vositalar: Dezinfeksiya qiluvchi va antiseptik vositalar, antibiotiklar (penisillinlar, sefalosporinlar, makrolidlar), sulfanilamid preparatlari, zamburug'ga qarshi, virusga qarshi, silga qarshi, protivo protozoz, gijjalarga qarshi.