Proteomika va metabolomika

Ushbu darslik "Proteomika va metabolomika" fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta'limdagi o'rni, zamonaviy biologiyada proteomika va metabolomika, mass-spektrometriya, oqsillarni elektroforez va xromatografik usullarda tahlil qilish, organizmlarda moddalar almashinuvining o'zgarish jarayonlari bilan o'zaro aloqa sxemalari, proteomlarga turli kimyoviy omillarning ta'siri, ionlashtiruvchi nurlarning proteomlarga ta'siri, metabolomika va uning amaliy ahamiyati, biologik ob'ektlar metabolomik jarayonlarini matematik-statistik tahlil qilish usullari kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Darslikda har bir mavzu yoritilib, nazorat savollari bilan mustahkam-langan. Shuningdek, fan bo'yicha bilim, ko'nikma va malakaga qo'yiladigan talablar hamda tavsiya etilgan adabiyotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

• PROTEOMIKA VA METABOLOMIKA: Zamonaviy biologiyada proteomika va metabolomikaning dolzarbligi, o'rni, asosiy tushunchalari, tadqiqot usullari va amaliyotga tatbiqi yoritilgan.
• MASS-SPEKTROMETRIYA: Mass-spektrometriyaning kimyoviy va biologik asoslari, ionlanish usullari, tahlil qilish yo'llari, turli moddalarning mass-spektrlarini o'rganish usullari bayon etilgan.
• OQSILLARNI ELEKTROFOREZ VA XROMATOGRAFIK USULLARDA TAHLIL QILISH: Oqsillarni elektroforez va xromatografiya usullari yordamida tahlil qilishning nazariy va amaliy jihatlari, ushbu usullarning printsiplari va qo'llanilishi yoritilgan.
• ORGANIZMLARDA MODDALAR ALMASHINUVINING O'ZGARISH JARAYONLARI BILAN O'ZARO ALOQA SXEMALARI: Oqsil sintezining boshqarilishi, gen ekspressiyasi, DNKning tuzilishi, mutatsiyalar va ularning organizmlarga ta'siri, shuningdek, moddalar almashinuvining buzilishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar yoritilgan.
• PROTEOMLARGA TURLI KIMYOVIY OMILLARNING TA'SIRI: Oqsil sinteziga ta'sir etuvchi preparatlar, genetik axborotning uzatilishi, molekulyar patologiya, kimyoviy omillarning ta'siri tushuntirilgan.
• IONLASHTIRUVCHI NURLARNING PROTEOMLARGA TA'SIRI: Ionlashtiruvchi nurlarning turlari, biologik ob'ektlarga ta'siri, ularning kimyoviy va fizikaviy mexanizmlari, organizmga ta'sirining oqibatlari ko'rib chiqilgan.
• METABOLOMIKA VA UNING AMALIY AHAMIYATI: Metabolomika tushunchasi, jarayonlari, tadqiqot usullari, biologik ob'ektlar metabolomik jarayonlarini matematik-statistik tahlil qilish usullari va ularning amaliy ahamiyati bayon etilgan.
• BIOLOGIK OB'EKTLAR METABOLOMIK JARAYONLARINI MATEMATIK – STATISTIK TAHLIL QILISH USULLARI: Tadqiqot natijalariga statistik ishlov berishning asoslari, variatsiyali qatorlar, statistik xatoliklar va ularni hisoblash usullari yoritilgan.
• MIKROORGANIZMLAR, O'SIMLIKLAR VA HAYVONLAR METABOLOMIKASI: Mikroorganizmlar, o'simliklar va hayvonlarning metabolomikasi, ularning metabolik jarayonlari va ahamiyati ko'rib chiqilgan.
• ODAM METABOLOMIKASI: Odam organizmida moddalar almashinuvining umumiy qonuniyatlari, qandli diabet, hazm tizimi va reproduktiv salomatlikda metabolomika yoritilgan.
• FARMAKOPROTEOMIKA VA METABOLOMIKA: Inson organizmiga dori vositalarining ta'siri, ularning mexanizmlari, farmakogenomika va farmakoproteomika, tibbiyotda individual yondashuv tushuntirilgan.
• PROTEOMIKA VA METABOLOMIKA FANIDAN MUAMMOLI SAVOLLAR: Darslikda ko'rib chiqilgan barcha mavzular bo'yicha savol va javoblar keltirilgan.