Amaliy va badiiy bezak san`ati
“Amaliy va badiiy bezak san’ati” o‘quv-uslubiy majmuasi talabalar uchun tayyorlangan. Ushbu majmuada O‘zbekiston amaliy san’atining boy madaniy merosi, naqqoshlik, rangshunoslik, kompozitsiya, badiiy bezak san’ati elementlari, turlari, uslublari va zamonaviy talqinlari keng yoritilgan. Kitobda naqqoshlik san’ati turlari, rangshunoslik asoslari, kompozitsiya tuzish qoidalari, badiiy bezak ishlarida qo‘llaniladigan usullar va texnikalar, shuningdek, O‘zbekistonning turli hududlarida ijod qilgan mashhur naqqosh ustalarning ijodiy faoliyati haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, matbuot, radio, televidenie orqali xalq ustalari bilan tanishish, maktablarda va maktabdan tashqari muassasalarda to‘garaklar tashkil etish masalalariga ham to‘xtalgan.
Asosiy mavzular
- 1-mavzu: Naqqoshlik va uning turlari. Oddiy naqsh elementlarini chizish. Gul, barg va boshqalarni chizish.: Bu mavzuda naqqoshlikning asosiy elementlari, ularning turlari, gul, barg va boshqa elementlarni chizish o‘rgatiladi. Jumladan, stilizatsiya tushunchasi, naqqoshlik jarayonida ishlatiladigan texnikalar va jarayonlar batafsil tushuntiriladi.
- 2-mavzu: Naqqoshlik texnologiyasi, asbob-uskunalar va materiallar.: Ushbu mavzu naqqoshlikda foydalaniladigan texnologiyalar, asbob-uskunalar va materiallar, shuningdek, ustaxonalarda texnika xavfsizligi va yong‘indan saqlanish qoidalari haqida ma’lumot beradi.
- 3-mavzu: Rangshunoslik va bo‘yoqlarga foydalanish texnologiyasi.: Ranglarning inson ruhiyatiga ta’siri, spektr ranglar, badiiy bezash ishlarida kompozitsiyaning o‘ziga xos xususiyatlari va turlari haqida tushunchalar beriladi.
- 4-mavzu: Badiiy bezak san’ati fanining shakli va mazmuni. Badiiy bezak san’ati darslarini tashkil qilish.: Ushbu mavzu badiiy bezak san’atining shakli va mazmuni, usta-shogird an’analari va badiiy bezak san’ati darslarini tashkil qilish usullari haqida tushunchalar beradi.
- 5-mavzu: Kompozitsiyaning asosiy qonuniyatlari.: Kompozitsiya tuzish va uning qonuniyatlari, xususan, izchil, tizimli va uyg‘un kompozitsiyalar yaratish bo‘yicha nazariy va amaliy ko‘rsatmalar beriladi.
- 6-mavzu: Badiiy bezak san’ati printsiplari va vazifalari.: Badiiy bezak san’atining printsiplari va vazifalari, rang va kompozitsiyadan foydalanish asoslari, badiiy bezak ishlarida ranglar va kompozitsiyalar mazmuniga qarab qo‘llanilishi haqida ma’lumot beriladi.
- 7-mavzu: Badiiy bezak ishlarida yozuvlar. Yozuv kompozitsiyasi e’lon, shior, tabrik matni kabi yozuvlarni yozish.: Ushbu mavzu yozuvlarning badiiy bezak ishlarida tutgan o‘rni, jahon yozuv tarixi, yozuv turlari va kompozitsiyalari, hamda yozuvlarni rangda bo‘yash usullari haqida ma’lumot beradi.
- 8-mavzu: Interer va ekstererning badiiy bezatilishi.: Mavzuda interer va ekstererning badiiy bezatilishi, tanlangan interer yoki ekstererni badiiy bezash eskizini tuzish, umumiy ko‘rinishi va bevorlar yoyilmasi bo‘yicha tushunchalar beriladi.
- 9-mavzu: Yozuv kompozitsiyasi: e’lon, shior, tabrik matni kabilarini yozish.: Ushbu mavzu erkin mavzuda yozuv kompozitsiyasini tuzish, tanlangan matn mazmuniga mos shrift tanlash, A3 formatiga komponovkani hisobga olib kompozitsiya tuzish, yozuv kompozitsiyasini chizish va ranglashni o‘rgatishga qaratilgan.
- 10-mavzu: Ramziy belgilar, emblemalar kompozitsiyasini tuzish. Kompozitsiyaning rangdagi echimi.: Erkin mavzuda ramziy belgilar kompozitsiyasini tuzish, fan kabinetlari, sport to‘garaklari va boshqa sohalarga oid ramziy belgilar eskizini chizish, tuzilgan ramziy belgilar kompozitsiyasini rangda bo‘yashni o‘rganishga bag‘ishlangan.
- 11-mavzu: Interer va ekstererda badiiy bezash. Tanlangan interer yoki ekstererni badiiy bezash eskizini tuzish. Umumiy ko`rinishi. Bevorlar yoyilmasi. Eskiz.: Mavzu interer va ekstererlarni badiiy bezash, bezatiladigan joyning funksional talablari, umumiy ko‘rinishi, devorlar yoyilmasi, plan eskizlari chizish va rangdagi echimini topish hamda uni bezak elementlari bilan to‘ldirish bo‘yicha ko‘rsatmalar beradi.