Ona tili va bolalar adabiyot 3 kurslar uchun
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan "Ona tili" fanining o'quv-uslubiy majmuasi bo'lib, Buxoro davlat universiteti boshlang'ich ta'limi yo'nalishi III kurs talabalari uchun mo'ljallangan. Kitobda sintaksis, gapning grammatik asoslari, gapning ifoda maqsadiga ko'ra turlari, bosh va ikkinchi darajali bo'laklar, uyushiq va ajratilgan bo'laklar, ko'chirma va o'zlashtirma gaplar kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar, misollar, mashqlar, test topshiriqlari va mustaqil ish mavzulari keltirilgan. Shuningdek, har bir mavzuni o'qitish texnologiyalari va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati ham berilgan.
Asosiy mavzular
- SINTAKSIS: Sintaksisning umumiy ma'lumoti, so'z birikmasi va uning turlari, gap va uning turlari, gap bo'laklari, uyushiq va ajratilgan bo'laklar, ko'chirma va o'zlashtirma gaplar hamda boshqa sintaktik birliklar, ularning ifodalanishi haqida ma'lumot beradi. Boshqa tillardan olingan so'zlar, ularning grammatik xususiyatlari, sintaktik aloqalar, bog'lanish usullari, gaplarning ifoda maqsadiga ko'ra turlari kabi mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha mashqlar va test topshiriqlari ham keltirilgan.
- Gap bo'laklari, so'z birikmasi, birikish usullari,uning turlari.: Ushbu mavzu sintaksisning asosiy qismlaridan biri bo'lgan so'z birikmasi, uning turlari, birikish usullari (boshqaruv, moslashuv, bitishuv) hamda gap bo'laklari (bosh va ikkinchi darajali) haqida batafsil ma'lumot beradi. Har bir mavzu bo'yicha nazariy tushunchalar, misollar, mashqlar va test topshiriqlari keltirilgan.
- Gapning ifoda maqsadiga ko'ra turlari.: Mavzu gaplarning ifoda maqsadiga ko'ra turlarini (darak, so'roq, buyruq, his-hayajon gaplar) hamda ularning xususiyatlarini yoritadi. Har bir tur uchun misollar, mashqlar va test topshiriqlari berilgan.
- Gapning uyushiq va ajratilgan bo'laklari: Ushbu mavzu gapning uyushiq va ajratilgan bo'laklari, ularning o'zaro bog'lanishi va tinish belgilarining ishlatilishi haqida ma'lumot beradi. Mavzu doirasida nazariy tushunchalar, misollar, mashqlar va test topshiriqlari keltirilgan.
- Ko'chirma va o'zlashtirma gap: Ko'chirma va o'zlashtirma gaplar, ularning turlari, mazmuni va ularni bir-biridan farqlash, tinish belgilarining qo'llanilishi haqida batafsil ma'lumot beradi. Mavzu bo'yicha nazariy tushunchalar, misollar, mashqlar va test topshiriqlari berilgan.