O’zbek adabiyoti fanidan ma’ruzalar matni

Ushbu kitob oʻzbek mumtoz adabiyoti tarixini davrlashtirish, eng qadimgi adabiy yodgorliklar, adabiyotning paydo boʻlishi, rivojlanishi va xususiyatlari, shuningdek, qadimgi turkiy tillarda ijod qilgan shoirlar va ularning asarlari haqida maʼlumot beradi. Unda Sakkokiy, Lutfiy, Haydar Xorazmiy, Atoiy, Sayfi Saroyi, Durbek, Pahlavon Mahmud, Yusuf Xos Hojib, Mahmud Qoshgʻariy, Ahmad Yassaviy, Rabgʻuziy, Xorazmiy, Haydar Xorazmiy, Yusuf va Zulayho, Sakkokiy va Lutfiy kabi mumtoz shoirlar va ularning ijodiy meroslari haqida batafsil maʼlumotlar keltirilgan. Kitobda har bir mavzu boʻyicha koʻrib chiqiladigan shoirlar va ularning asarlari, ularning hayoti, ijodi, adabiy merosi va oʻzbek adabiyotiga qoʻshgan hissasi haqida soʻz boradi. Shuningdek, har bir mavzu yakunida mavzuni mustahkamlash uchun savollar va foydalanish uchun adabiyotlar roʻyxati berilgan.

Asosiy mavzular

1-mavzu: KIRISH: FANNING MAQSAD VA VAZIFALARI: Ushbu mavzu «Adabiyot tarixi» tushunchasi, uning xalqimiz tarixidagi oʻrni, oʻzbek mumtoz adabiyoti tarixini davrlashtirish tamoyillari, xalq og'zaki ijodi va yozma adabiyot, adabiyot tarixi va uning ahamiyati, adabiyotni davrlashtirish bosqichlari va folklorning oʻziga xos belgilari haqida ma'lumot beradi.
2-MAVZU: ENG QADIMGI ADABIY YODGORLIKLAR: Mavzu «Eng qadimgi adabiy yodgorliklar», «Qadimgi mif va afsonalar», «Kayumars va Jamshid obrazlari», «Gershasp va Elikbek obrazlari», «Qahramonlik eposlari. “Toʻmaris va “Shiroq” rivoyatlari» kabi mavzularni oʻz ichiga oladi. Unda qadimgi Turonning tarixi va madaniyati, mifologik obrazlar, qahramonlik eposlari, ularning ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
3-mavzu: ENG QADIMGI YOZMA ADABIY YODGORLIKLAR. AVESTO: Ushbu mavzu «Avesto» Markaziy Osiyo xalqlarining mushtarak yozma yodgorligi, Zardushtiylikning muqaddas kitobi, «Avesto»ning saqlanib qolgan qismlari va ilmiy ahamiyati, «Avesto»ning tarixiy-ma'rifiy ahamiyati kabi mavzularni qamrab oladi. Unda «Avesto»ning kelib chiqishi, uning mazmuni va ahamiyati haqida batafsil ma'lumot beradi.
4-mavzu: OʻRXUN-ENASOY YODGORLIKLARI: Mavzu «Oʻrxun-Enasoy yodgorliklari», «Kultegin va Bilga xoqon bitigtoshlari», «Oʻrxoʻn-Enisey yodgorliklarining ahamiyati» kabi mavzularni qamrab oladi. Unda qadimgi turkiy xalqlarning yozma yodgorliklari, ularning ahamiyati, madaniy merosi haqida ma'lumot beradi.
5-mavzu: MAHMUD QOSHGʻARIY VA UNING “DEVONU LUGʻATIT TURK” ASARI: Mavzu Mahmud Qoshgʻariyning hayoti va ijodi, «Devonu lugʻotit - turk» asari, uning adabiy janrlari va mavzulari haqida ma'lumot beradi. Unda Mahmud Qoshgʻariyning hayoti, ijodi, «Devonu lugʻotit turk» asarining ahamiyati, mazmuni va uslubi haqida batafsil ma'lumot beradi.
6-mavzu: YUSUF XOS HOJIB VA UNING “QUTADGʻU BILIG” ASARI: Mavzu Yusuf Xos Hojibning hayoti va ijodi, «Qutadgʻu bilig» dostoni, uning mavzulari, obrazlari, badiiy xususiyatlari va xalq og'zaki ijodidan ta'siri haqida ma'lumot beradi. Unda «Qutadg'u bilig»ning ahamiyati, mazmuni va uslubi haqida batafsil ma'lumot beradi.
7-mavzu: AHMAD YASSAVIY VA UNING HIKMATLAR TO‘PLAMI: Mavzu Ahmad Yassaviyning hayoti va ijodi, «Devoni hikmat»ning mavzulari va xulosasi haqida ma'lumot beradi. Unda Ahmad Yassaviyning hayoti, ijodi, «Devoni hikmat» asarining ahamiyati va mazmuni haqida batafsil ma'lumot beradi.
8-MAVZU: XIII - XIV ASRNING BIRINCHI YARMI ADABIYOTI: Mavzu XIII asr va XIV asr boshlaridagi ijtimoiy va madaniy hayot, xalq og'zaki ijodi va yozma adabiyot, ularning ahamiyati haqida ma'lumot beradi. Unda moʻgʻul istilosi davridagi adabiyot, uning oʻziga xosliklari haqida batafsil ma'lumot beradi.
9-mavzu: DURBEK VA UNING “YUSUF VA ZULAYHO” DOSTONI: Mavzu Durbek va uning «Yusuf va Zulayho» dostoni, xalq ogʻzaki ijodi bilan aloqasi, badiiy xususiyatlari va tili haqida ma'lumot beradi. Unda dostonning mavzusi, obrazlari, g'oyaviy mohiyati haqida batafsil ma'lumot beradi.
14-mavzu: HAYDAR XORAZMIY IJODIY MEROSI: Mavzu Haydar Xorazmiyning hayoti va ijodi, «Maxzan ul-asror» va «Gul va Navroʻz» asarlari, ularning mavzulari va obrazlari, badiiy xususiyatlari va xalq og'zaki ijodidan ta'siri haqida ma'lumot beradi. Unda Haydar Xorazmiyning hayoti, ijodi, «Maxzan ul-asror» va «Gul va Navro'z» asarlarining ahamiyati, mazmuni va uslubi haqida batafsil ma'lumot beradi.
15-mavzu: ATOIY HAYOTI VA IJODI: Mavzu Atoiyning hayoti va ijodi, Atoiy merosini oʻrganish tarixi, Atoiy lirikasining janrlari va mavzulari, badiiy tasvir vositalari va xalq og'zaki ijodi bilan aloqasi haqida ma'lumot beradi. Unda Atoiyning hayoti, ijodi, adabiy merosi, lirikasining oʻziga xosligi va ahamiyati haqida batafsil ma'lumot beradi.
16-mavzu: SAKKOKIY IJODIY MEROSI: Mavzu Sakkokiyning hayoti va ijodi, she'riyati, qasidalari va xulosasi haqida ma'lumot beradi. Unda Sakkokiyning hayoti, ijodi, she'riyatining mavzulari, qasidalarining oʻziga xosligi va badiiy mahorati haqida batafsil ma'lumot beradi.
17-mavzu: LUTFIY HAYOTI VA IJODIY MEROSI: Mavzu Lutfiyning hayoti va ijodi, uning ijodining oʻrganilishi, she'riyati, janrlari va mavzulari, shuningdek, xulosa haqida ma'lumot beradi. Unda Lutfiyning hayoti, ijodi, adabiy merosi, she'riyatining janrlari va mavzulari, xulosa haqida batafsil ma'lumot beradi.