Bozuǵlan» dástanınıń ideyalıq-tematikalıq hám janrlıq ózgesheligi
Ushbu ilmiy ish Qaraqalpaq xalqining “Bozuģlan” dostonining janrlıq, g'azal, poetik, mazmun va g'oyaviy jihatlari, til xususiyatlari va obrazlar tizimi kabi keng ko'lamli masalalarini ilmiy-nazariy tahlil qilishga bag'ishlangan. Asarda dostonning o'ziga xos xususiyatlari, rivojlanish bosqichlari va o'ziga xosligi ochib berilgan. Dostonning yaratilishi, tarqalishi va ijro etilishi jarayoni, undagi qahramon obrazlari, til vositalari hamda badiiy mahoratining tahlili keltirilgan. Shuningdek, dostonning o'ziga xos xususiyatlari, til boyligi va uning qoraqalpoq adabiyoti tarixidagi o'rni ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Dostonning kirish qismi: Dostonning kirish qismida qoraqalpoq xalqining og'zaki ijodiyotining boyligi, dostonlarning ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy hayotdagi o'rni, xususan, qahramonlik dostonlarining poetik xususiyatlari, kompozitsiyasi, obrazlar tizimi, til vositalari hamda qoshiq uslublari tahlil qilingan. Dostonning o'ziga xos xususiyatlari va qoraqalpoq adabiyoti tarixidagi o'rni ham yoritilgan.
- Dostonning variativligi va o'ziga xosliklari: Ushbu qismda “Bozuģlan” dostonining qoraqalpoq tilidagi uch varianti, ularning ijrochilari va hozirgi kunga qadar yetib kelishidagi o'rni haqida ma'lumot berilgan. Dostonning ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy hayotidagi o'rni, shuningdek, uning janr xususiyatlari va g'oyaviy yo'nalishi tahlil qilingan.
- Dostonning syujeti, kompozitsiyasi va qahramon obrazlari: Dostonning syujeti, kompozitsiyasi va qahramon obrazlarining yaratilishi masalasi atroflicha o'rganilgan. Dostonning qahramon obrazlari, ularning xususiyatlari, ichki va tashqi dunyosi tahlil qilingan. Shuningdek, dostonning syujeti, qahramon obrazlari va ularning xususiyatlari boshqa qoraqalpoq qahramonlik dostonlari bilan qiyoslangan.
- Dostonning tili va badiiy mahorati: Dostonning tili, badiiy mahorati, tasvir vositalari va so'z boyligi tahlil qilingan. Dostonning tilida ishlatilgan metaforalar, epitetlar, giperbolalar va sinekdoxalar kabi badiiy vositalar ochib berilgan. Dostonning o'ziga xos til xususiyatlari va uning qoraqalpoq adabiy tili rivojlanishiga qo'shgan hissasi ham yoritilgan.