Ўзбек тилида сўз вариантлари ва уларни бошланғич синф ўқувчиларига ўргатиш методикаси

Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Maxsus Taʼlim Vazirligi Muqimiy Nomidagi Qoʻqon Davlat Pedagogika Instituti Maktabgacha va Boshlangʻich Taʼlim Fakulteti talabasi Miryusupova Ozodaxon Murtozoxon qizining «Oʻzbek tilida soʻz variantlari va ularni boshlangʻich sinf oʻquvchilariga oʻrgatish metodikasi» mavzusidagi Bitiruv Malakaviy Ishini tahlil qilishga bagʻishlangan. Ishda boshlangʻich sinflarda ona tili darslarida soʻz variantlari va unga yondosh hodisalarni oʻrgatish metodikasi nazariy va amaliy jihatdan yoritilgan. Shuningdek, soʻz variantlarini oʻrgatish boʻyicha innovatsion oʻyinlar va usullar taklif etilgan. Kitob tilshunoslikdagi soʻz variantlari muammosining nazariy talqinini, uni oʻqitish usullarini, hamda amaliy mashgʻulotlar va oʻyinlar orqali oʻquvchilarga oʻrgatish metodikasini qamrab oladi.

Asosiy mavzular

Kirish. Ishning umumiy tavsifi: Ishning dolzarbligi, mamlakatimiz prezidentining o'zbek tilshunosligiga oid fikrlari, tilning ahamiyati, uning rivojlanishi va o'zbek tili ta'limining zamonaviy talablari, boshlang'ich sinf o'qituvchisining roli va vazifalari haqida so'z boradi. Shuningdek, kitobning maqsadi va vazifalari, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati bayon etilgan.
I BOB. SO'Z VARIANTLARINING O'RGANILISH DARAJASI: Ushbu bobda so'z variantlarining nazariy jihatdan o'rganilishi, tilshunoslikdagi tadqiqotlar tahlili, so'z variantlarining o'zbek tilshunosligida o'rganilish darajasi, rus tilshunosligida so'z variantlarini o'rgangan olimlar, so'z variantlarining klassifikatsiyasi, ularning turlari va shakllari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
II BOB. BOSHLANG'ICH TA'LIM MASHG'ULOTLARIDADA SO'Z VARIANTLARI VA UNGA YONDOSH HODISALARNI O'QITISH: Bu bobda boshlang'ich sinflarda lug'at tarkibi va leksik ma'no turlarini o'rgatishga doir mashg'ulotlar mazmuni, so'z variantlari va unga yondosh hodisalarni o'rgatishda lug'atlar bilan ishlash, o'yin texnologiyalaridan foydalanish, turli o'yin turlari va ulardan foydalanish metodikasi, shuningdek, so'z variantlari va unga yondosh hodisalar bo'yicha nazariy va amaliy tavsiyalar keltirilgan.
UMUMIY XULOSA VA TAVSIYALAR: Tilshunos Krushevskiyning fikrlariga asoslanib, so'z variantlarining til uchun foydali ekanligi ta'kidlanadi. Ishda chiqqan xulosalar bayon etiladi. Jumladan, ona tili ta'limida so'z variantlarini o'rgatishning ahamiyati, o'quvchilarning lug'at boyligini oshirish, ularning tafakkurini rivojlantirish, nutqini o'stirish bo'yicha tavsiyalar beriladi. Shuningdek, ona tili darslarida turli o'yinlardan foydalanish va ularning samaradorligi haqida ham fikr yuritiladi.