Химия

Ushbu kitob kimyo fani bo'yicha O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan o'quv-metodik kompleksdir. Unda kimyo fanining asosiy tushunchalari, jumladan, atom, molekula, kimyoviy bog'lanishlar, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, elektrolitik dissotsilatsiya, kimyoviy muvozanat, korroziya, metallar va ularning birikmalari, suvning xossalari, eritmalarning tuzilishi kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Kitobda nazariy materiallar bilan bir qatorda, talabalar o'z bilimlarini mustahkamlashlari uchun turli misollar va mashqlar ham berilgan. Zamonaviy kimyo yutuqlari, shu jumladan, kimyoviy texnologiya va atrof-muhit kimyosi masalalariga ham to'xtalib o'tilgan.

Asosiy mavzular

  • Atom va molekula haqidagi tushunchalar: Atomning tuzilishi, protonlar, neytronlar, elektronlar, atom yadrosi, elektron qobig'i, izotoplar, atom massasi, molekulalar, kimyoviy elementlar, valentlik va oksidlanish darajasi tushunchalari yoritilgan.
  • Kimyoviy bog'lanishlar: Kimyoviy bog'lanishlarning turlari (ionli, kovalent, metallik), ularning hosil bo'lish mexanizmlari, molekulalar tuzilishi va ularning o'zaro ta'siri, valentlik va oksidlanish darajasi kabi mavzular tushuntirilgan.
  • Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari: Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlari, ularning ahamiyati, elektron balans va ion-elektron usuli yordamida tenglamalarni tuzish usullari, oksidlovchi va qaytaruvchilarning tavsifi berilgan.
  • Eritmalar va elektrolitlar: Eritmalar turlari, konsentratsiyasi, eritmalarning xossalari, elektrolitlar va ne'elektrolitlar, elektrolitik dissotsilatsiya nazariyasi, kuchli va kuchsiz elektrolitlar, gidroliz, pH va boshqalar haqida ma'lumot berilgan.
  • Metallarning kimyoviy xossalari: Metallarning tabiatda tarqalishi, ularning fizika-kimyoviy xossalari, metallar va ularning birikmalarini olish usullari, metallarning korroziyasi va uni oldini olish choralari yoritilgan.
  • Suv va uning xossalari: Suvning molekulyar tuzilishi, uning fizika-kimyoviy xossalari, tabiiy suv havzalari, suvning tabiatdagi o'rni va ahamiyati, suvning tabiatdagi aylanishi tushuntirilgan.
  • Kimyoviy kinetika va kimyoviy muvozanat: Kimyoviy reaksiyalar tezligi, unga ta'sir etuvchi omillar, katalizatorlar, kimyoviy muvozanat va uning siljishi qonuniyatlari, Le-Shatelye prinsipi kabi mavzular yoritilgan.