Фарғона водийси архитектурасининг қадимги ва бошланғич ўрта асрлардаги ривожланишининг ўзига хос хусусиятлари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekiston Respublikasi Toshkent arxitektura-qurilish instituti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi DSc.03/30.12.2019.A.11.02 raqamli Ilmiy Kengash tomonidan himoyaga tavsiya etilgan ilmiy ish hisoblanadi. Unda Fargʻona vodiysining qadimiy va ilk oʻrta asrlardagi arxitekturasi, shaharsozlik va meʼmoriy yodgorliklarining rivojlanishiga taʼsir koʻrsatgan omillar, ularning oʻziga xos xususiyatlari ilmiy-amaliy jihatdan tadqiq etilgan. Tadqiqot davomida Fargʻona vodiysining boy madaniy merosi, arxitektura yodgorliklari, shaharsozlik madaniyati, harbiy, fuqarolik va diniy inshootlarining rivojlanish bosqichlari, materiallar va konstruktiv usullar keng oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi va Turizm va sport vazirligi faoliyatida foydalanish uchun tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Qadimiy Fargʻona arxitekturasining rivojlanish omillari: Fargʻona vodiysining geografik joylashuvi, iqlim sharoiti, sugʻorish tizimlari, mahalliy qurilish materiallari va qadimiy aholi turar-joylari, harbiy va diniy inshootlarining shakllanishiga taʼsir koʻrsatgan omillar tahlil qilingan.
- Fargʻona vodiysida shaharlar va qishloqlarning shakllanishi: Arxeologik va arxiv materiallari asosida Fargʻona vodiysining eng qadimiy shaharlari (Chust, Dalvarzin, Shurabashat), ularning urbanistik rivojlanishi va shakllanish bosqichlari oʻrganilgan.
- Fargʻona arxitekturasi: harbiy, fuqarolik va diniy inshootlar: Turli davrlarda qurilgan harbiy qalʼalar, mudofaa inshootlari, fuqarolik binolari (turar-joylar, saroylar) va diniy inshootlar (ibodatxonalar, muqaddas joylar)ning meʼmoriy va kompozitsion yechimlari tahlil qilingan.
- Fargʻona vodiysi qabrlarining arxitekturasi: Qabristonlar, muqaddas joylar va uy ibodatxonalarining rivojlanishi, ularning oʻziga xos qurilish materiallari va konstruktiv yechimlari oʻrganilgan.