Жанубий Ўзбекистонда шаҳарлар шаклланиши ва ривожланишининг ўзига хос хусусиятлари (V-XIV асрлар биринчи ярми мисолида)

Ushbu dissertatsiya (avtoreferat) Xasanov Akram Muminovich tomonidan tayyorlangan bo'lib, O'zbekiston janubidagi shaharlar, xususan Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlaridagi shaharlar shakllanishi va rivojlanishi hamda ularning o'ziga xos xususiyatlarini V-XIV asrlar boshlang'ich davri misolida tadqiq etadi. Tadqiqotda shaharlar tarixi, geografiyasi, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti, shaharsozlik an'analari, savdo-sanoat aloqalari, jumladan Buyuk Ipak yo'li bilan bog'liq masala-yu'nalishlar atroflicha yoritilgan.

Asosiy mavzular

Tadqiqotning dolzarbligi va asosiy maqsadi: Dissertatsiya mavzusi global axborot davrida shaharlar tarixiga e'tibor qaratish zarurati, O'zbekistonning o'rta asr shaharlarini o'rganish, ularning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy rivojlanishiga qo'shgan hissasini aniqlash hamda ushbu davrdagi shaharlar shakllanishi va rivojlanishining o'ziga xos xususiyatlarini ochib berishni maqsad qilgan.
Tarixiy manbalar va tadqiqotlar tahlili: Ilk va rivojlangan o'rta asrlar davri O'rta Osiyo shaharlari haqidagi ma'lumotlar turli manbalarda (Vizantiya, Arman, Xitoy, Arab va fors manbalari, tarixchilar, geograflar, sayyohlar asarlari) uchraydi. Tadqiqotda ushbu manbalarning tahlili, shuningdek, zamonaviy ilmiy tadqiqotlar, jumladan, arxeologik ma'lumotlar ham keng ko'lamda o'rganilgan.
O'zbekiston janubidagi shaharlarning shakllanishi va rivojlanishi: Tadqiqotda Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlaridagi shaharlar V-XIV asrlarda shakllanishi, rivojlanishi, ularning tuzilishi, ijtimoiy-iqtisodiy hayoti, savdo-sanoat aloqalari, shaharsozlik an'analari atroflicha tahlil etilgan. Jumladan, Karshi, Shahrisabz, G'uzor, Kasbi, Termiz kabi shaharlar o'ziga xos xususiyatlari bilan o'rganilgan.
Ilmiy va amaliy ahamiyati: Dissertatsiya natijalari O'zbekiston tarixini, moddiy madaniyatini o'rganishga qo'shimcha hissa qo'shadi. Tadqiqot natijalari asosida yaratilgan materiallar ta'lim jarayonida, jumladan, universitetlarda o'qitiladigan kurslarda foydalanish uchun tavsiya etilgan.