Konstruktsion materiallar texnologiyasi va materialshunoslik
Ushbu materialshunoslik o'quv-uslubiy majmuasi "Konstruktsion materiallar texnologiyasi va materialshunoslik" fanidan bo'lib, u mashinasozlik, yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari (xizmat ko'rsatish texnikasi va texnologiyasi) yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan. Majmua materiallarning asosiy turlari, ularning xossalari, tuzilishi, qo'llanilishi va ishlov berish usullarini, shuningdek, ularning mikroyuzilishi va markalashini o'rganishga qaratilgan. Kitobda temir va cho'yanlarning holat diagrammalari, metallarni kesib ishlash usullari, payvandlash va quyish jarayonlari hamda kompozitsion materiallar kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Har bir bob oxirida mavzularni mustahkamlash uchun nazorat savollari va test topshiriqlari berilgan.
Asosiy mavzular
- Materialshunoslik faniga kirish: Fanining maqsadi, vazifalari va o'rganish obyekti, materiallarning tasnifi, ularning turlari va asosiy xossalari.
- Metallarning tuzilishi va xossalari: Metallarning kristallanishi, kristall panjaralari, ularning tuzilishi, mexanik va fizik xossalari.
- Temir va temir-uglerod qotishmalari: Temir-uglerod holat diagrammasi, strukturalari, kulrang va oq cho'yan, po'lat turlari, ularning markalanishi.
- Rangli metallar va ularning qotishmalari: Rangli metallar va qotishmalarning umumiy tushunchasi, ularning asosiy turlari, xossalari va qo'llanilishi.
- Metallarga termik va kimyoviy-termik ishlov berish usullari: Termik ishlov turlari, o'zgarish mexanizmi, normalash, toblash, yumshatish va ularning ahamiyati.
- Metallarni bosim bilan ishlash usullari: Prokatlash, kiryalash, presslash, bolg'alash va ularning texnologiyasi.
- Metallarni payvandlash usullari va klasifikasiyasi: Payvandlash jarayonining mohiyati, turlari, payvand birikmalar va choklar, payvandlash postlari.
- Zamonaviy kompozitsion materiallar: Kompozitsion materiallarning umumiy tushunchasi, turlari, yaratish usullari, polimer va metall asosidagi kompozitsion materiallar.
- Metallarni kesib ishlash to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar: Metallarni kesib ishlashning asosiy usullari, kesuvchi asboblar va ularning elementlari, stanoklar va ularning turlari.
- Quyma usullari: Quyma asoslari, qolip klassifikasiyasi, quyma texnologiyasi, model tayyorlash, sterjen tayyorlash.
- Materialshunoslik fanidan test savollari: Fan bo'yicha oraliq va yakuniy nazorat savollari, materialshunoslik asosiy tushunchalari va savollari.