FIZIKA VA AGROMЕTЕОRОLОGIYA
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan nashr etilgan boʻlib, unda Fizika va Agrometeorologiya fanlari boʻyicha chuqur maʼlumotlar berilgan. Kitobda atmosfera tuzilishi, quyosh radiatsiyasi, tuproq va havo harorati, namlik, yogʻinlar, shamollar, bulutlar, optik hodisalar, atmosferadagi elektr hodisalari, iqlim va havoning oʻzgarishlari hamda suv bugʻining kondensatsiyasi va sublimatsiyasi kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Shuningdek, kitobda oʻsimliklar qoplamining iqlimga taʼsiri hamda shamol va yogʻinlarning turlari va ularning oʻzgarishlari haqida maʼlumotlar berilgan. Kitobning oxirida har bir bob uchun nazariy savollar va masalalar keltirilgan boʻlib, ular talabalar bilimini mustahkamlashga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Fizika va Agrometeorologiya: Kitob fizika va agrometeorologiya fanlari bo'yicha asosiy tushunchalar va mavzularni o'rganish uchun mo'ljallangan. Unda atmosfera tuzilishi, quyosh radiatsiyasi, tuproq va havo harorati, yog'inlar, shamollar, bulutlar, optik va elektr hodisalar, iqlim va havoning o'zgarishi, suv bug'ining kondensatsiyasi va sublimatsiyasi kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan.
- Atmosfera: Kitobda atmosfera tuzilishi, uning tarkibi, gazlar tarkibi, atmosfera qatlamlari (troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera, ekzosfera), ularning fizikaviy xususiyatlari va atmosferadagi elektr hodisalari, shuningdek, optik hodisalar batafsil o'rganilgan.
- Quyosh radiatsiyasi: Quyosh radiatsiyasining turlari, uni o'lchash usullari, Yer yuzasiga va atmosferaga ta'siri, o'simliklar uchun uning ahamiyati, shuningdek, quyosh energiyasidan foydalanish usullari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Havo harorati va issiqlik rejimi: Havo harorati, uning sutkalik va yillik o'zgarishi, atmosfera bilan tuproq va suvning issiqlik almashinuvi, atmosfera issiqlik balansi, havoning isishi va sovish jarayonlari, vertikal harorat gradienti, konveksiya, adiabatik jarayonlar va havoning optik hodisalari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Suv bug‘ining kondensatsiyasi va sublimatsiyasi: Suv bug‘ining kondensatsiyasi, sublimatsiyasi, kondensatsiya yadrolari, shudring, qirov, tuman, bulutlar va yog‘inlarning hosil bo‘lishi, ularning turlari va xususiyatlari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Atmosfera bosimi va havo zichligi: Atmosfera bosimi, uning o'lchov birliklari, atmosferaning vertikal va gorizontal qatlamlarida bosimning o'zgarishi, izobaralar, barik tizimlar, shamolning harakatiga barik gradient va Coriolis kuchining ta'siri haqida ma'lumotlar berilgan.
- Atmosferadagi shamol: Shamolning hosil bo'lishi, turlari, xususiyatlari, yo'nalishi va tezligini o'lchash usullari, shuningdek, shamolning o'simliklar va tuproqqa ta'siri haqida ma'lumotlar berilgan.
- Optik hodisalar: Atmosferadagi yorug'likning tarqalishi, sinishi, qaytishi va difraksiyasi natijasida yuzaga keladigan optik hodisalar: kamalak, halo, nur sindirish va qaytish qonunlari hamda ularning xususiyatlari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Iqlim: Iqlim tushunchasi, uni hosil qiluvchi omillar, iqlimlarning geografik va vaqt bo'yicha taqsimlanishi, O'zbekiston iqlimi va uning xususiyatlari hamda me'yoriy ko'rsatkichlari, iqlim o'zgarishi va uning sabablari haqida ma'lumotlar berilgan.