Сальмонеллёзларнинг замонавий эпидемиологик хусусиятлари ва уларнинг эпидемиологик назоратини такомиллаштириш

Ushbu dissertatsiya ishi O'zbekiston Respublikasi hududida salmonellyoz kasalligining zamonaviy epidemiologik xususiyatlarini o'rganishga va ushbu kasallikni nazorat qilishning epidemiologik tizimini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda salmonellyozning umumiy kasallanish holati, uning hududlar bo'yicha tarqalishi, yoshga qarab dinamikasi, shuningdek, etiological tarkibi va yuqish yo'llari tahlil qilingan. Shuningdek, hayvonlar va parranda mahsulotlari orqali yuqadigan ushbu infeksiya bo'yicha epizootologik holat ham o'rganilgan. Tadqiqot natijalari asosida salmonellyozga qarshi kurashish bo'yicha yangi takomillashtirilgan epizootologik va epidemiologik nazorat tizimi ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Salmonellyozning epidemiologik xususiyatlari: O'zbekistonda salmonellyoz bilan kasallanishning umumiy holati, hududiy tarqalishi, yoshga qarab dinamikasi, ya'ni 1991-2020 yillarda kuzatilgan o'zgarishlar, jumladan Toshkent shahrida yuqori ko'rsatkichlar va ularning pasayish tendensiyasi tahlil qilingan. Yosh guruhlari bo'yicha, ayniqsa 14 yoshgacha bo'lgan bolalar va 14 yoshdan kattalar o'rtasidagi kasallanish holati qiyoslangan.
• Salmonellyozning etiologik tarkibi va yuqish omillari: O'zbekistonda salmonellyozning etiological tarkibi o'zgarganligi, xususan S. Enteritidisning ulushi oshganligi aniqlangan. Kasallikning asosiy yuqish omillari sifatida oziq-ovqat mahsulotlari, xususan parranda go'shti va tuxumi ko'rsatilgan.
• Salmonellyozning epizootologik holati: Hayvonlar, ayniqsa parranda va ularning mahsulotlari orqalisalmonellyozning tarqalishi o'rganilgan. Parrandachilik xo'jaliklarida Salmonella enteritidis bilan zararlanganlik darajasi aniqlangan.
• Salmonellyozning oldini olish va nazorat qilish tizimini takomillashtirish: Tadqiqot natijalari asosida salmonellyozning oldini olish va nazorat qilishning yangi epizootologik va epidemiologik tizimi ishlab chiqilgan bo'lib, bu tizim kasallikni davlat va mintaqaviy darajada nazorat qilish imkonini beradi.