Понятие варианта языка и его разновидности
Ushbu taqdimot zamonaviy rus tilidagi variantlar va ularning turlari haqida. Unda variantlik tushunchasi, variativlikning paydo bo'lishi sabablari, uning tili rivojlanishidagi roli, variativlik va normativlikning o'zaro bog'liqligi, normativ doirasidagi variativlik turlari, variantlar tasnifi, shuningdek, turli xil til variantlari, jumladan, fonetik, fonematik, morfologik va sintaktik variantlar batafsil ko'rib chiqiladi. Taqdimotda shuningdek, tilning milliy, etnik, hududiy va ijtimoiy xilma-xilligi hamda til egallash darajasiga qarab tasniflanishi haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Variantlik tushunchasi: Variantlik — bu tilning o'ziga xos xususiyati bo'lib, bir xil ma'nolarni turli shakllarda ifodalash qobiliyatidir. Bu tushuncha tilning rivojlanishida muhim rol o'ynaydi.
- Variativlikning paydo bo'lish sabablari: Variativlikning paydo bo'lishiga til ichidagi tizimiy va tashqi omillar sabab bo'ladi. Bularga tilning evolyutsiyasi, turli dialektlar va ijtimoiy omillar ta'siri kiradi.
- Variativlik va normativlik: Taqdimotda variativlik va normativlik o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik, ya'ni tilning standartlashuvi va normalashuvi jarayoni tushuntiriladi. Normativlashuv jarayoni variantlarni saralash va standartlashtirishga olib keladi.
- Variantlar tasnifi: Variantlar turli mezonlarga ko'ra tasniflanadi, jumladan, talaffuz, fonemalar, urg'u, morfologik qo'shimchalar va boshqa til darajalaridagi farqlarga asoslanadi.
- Tilning xilma-xilligi: Tilning milliy, etnik, hududiy va ijtimoiy xilma-xilligi, shuningdek, tilni egallash darajasiga qarab tasniflanishi (ona tili, chet tili va boshqalar) ko'rib chiqiladi.